مقالات

لیست 504 قلم محصولات غیر چوبی جنگلها و مراتع   

مقدمه :

امروزه گیاهان دارویی از جمله گیاهان مهم اقتصادی هستند که به صورت خام یا فرآوری شده در طب سنتی و مدرن مورد اسـتفاده و بهـره وری قـرار میگیرند. این گیاهان به دلیل دسترسی آسان و کم هزینه و مهمتر از همه عدم ایجاد عوارض جانبی امروزه بسیار مـورد توجـه هـستند و روز بـه روز ارزش آنها رو به افزایش  است. بر اساس اطلاعات مکتوب که از هزاران سال پیش  باقی مانده مصرف گیاهان از اولین  روشهای بکـار بـرده شـده بـرای درمان بیماری ها از سوی  انسانها بوده است. اسناد چند هزار ساله موجود در تاریخ طب و داروسازی حاوی تجربیات و اطلاعات ارزشمند گیـاه درمـانی  میباشد و توجه و علاقه روزافزون پژوهشگران در عرصه های گوناگون  تحقیقاتی سبب گردیده است تا قرن اخیر را بازگشت به طبیعت  نام نهند و اکثر  محققین فارماکولو ژی و علوم وابسته را به بررسی و پژوهش در زمینه شناخت مواد مؤثره، خواص فارماکولوژیـک، کـاربرد درمـانی و سـاخت اشـکال  دارویی از گیاهان معطوف  نماید. این گیاهان قادر به ساختن مواد  مؤثره از قبیل مواد قندی، موسیلاژ، روغن های فرار، تانن، رزین، گلیکوزید و غیره می باشند که دارای آثار فیزیولوژیک و اختصاصات درمانی بوده و در اثر فعل وانفعالات  متابولیسمهای ثانوی ساخته می  شوند. همچنین اسانس های بدست  آمده از گونه های گیاهان معطر دارای مصارف زیادی در صنایع صابون سازی، عطر سازی، صنایع غذایی و غیره میباشند. 

کشور ایران با وجود  اقلیمهای مختلف آب و هوایی و بیش از 7500 گونه گیاهی [1]  بستر بسیار مناسبی برای دست یابی به گونههـای بـا ارزش دارویـی و نادر می باشد همچنین رویشگاه های طبیعی ایران به عنوان  ذخایر ارزشمند توارثی می تواند منشاء تهیه و تولید گیاهان، بخصوص گیاهـان دارویـی در طبیعت و مزارع که به طبع از سازگاری مناسبی برخوردار خواهند بود مورد توجه قرار گیرند. 

این مجموعه به معرفی و بررسی 504 گونه گیاهی دارویی و صنعتی  جنگلها و مراتع  همراه با نام علمی  گونه ها، اندام گیاهی مورد اسـتفاده، همچنـین کاربرد، مصرف درمانی و صنعتی آنها پرداخته است. 

 

کاربرد و مصارف  بخش مورد استفاده  نام انگلیسی  خانواده  نام علمی  نام فارسی  ردیف 
جلوگیری از خونریزی بینی- شب کوری-  حلال سنگ های بدن-  تحلیل خناریز  خاک اره

چوب گیاه 

  –  Ebenaceae Diospyros ebenum  koenig آبنوس    1
خارج کردن اخلاط لزج- رفع سنگ مثانه- صدا را صاف کرده- قی آور  ترکه   Love tree   Leguminosae Cercis siliquastrum  ارغوان   2
آهسته کردن نبض (مصرف آن با احتیاط صورت گیرد)  برگ   Spurredrye  Ascomycetes Claviceps purpurea  Tul آرگوت  3
مقوی و قابض-  کاهش دهنده ورم معده-اسهال ساده-  ناراحتی حلق وگلو  میوه  Medlar tree  Rosaceae  Mespilus ازگیل    4
دانه به عنوان معرق و از گل آن عسل مرغوب تهیه می شود.  دانه و گل   Holy clover  Papilionacaea Onobrychis  viciaefolia اسپرس    5
مسکن درد-جرب-مقوی-رفع هیجان-رنگ کردن قالی  برگ گل   Reseda  Resedaceae  Reseda luteola اسپرک    6
خواب آور-معرق-ضدکرم- قاعده آور  دانه   Inut  Compositae Inula heulenium  L. اسپند    7
دانه جهت تصلب شرایین- جهت حشره کش- تقویت قلب  دانه  Strophanth  us  Rozaceae Stro phanthus  cadatus icurz استروفالتوس   8

 

 

ضد درد های معده-آرام بخش-تب بر  سرشاخه ها   Staechus  Labiatae Nepeta menthoides اسطوقدوس    9
ضد نزله- مجاری ادرار و کلیه ها-رفع یبوست-ناراحتی مثانه  میوه  Blond  plantain   Plantoginaceae  Plantago ovata اسفرزه    10
التیام زخمها دانه اثرملین و ضد یبوست – نزلههای

مزمن-دیسانتری واسهال ساده- التهاب کلیه ومثانه- آهار پارچه و ورم چشم 

برگ دانه   Flea wort  plantaginaceae  Plantago psyllium اسفرزه    11
برگ (تب بر-ورم ریه-روده کوچک)دانه ملین_ورم کبد ویرقان-در ناحیه قلب و درد احشاء-سنگ مثانه  برگ   Spinach Chenopodiaceae  Spinaceae اسفناج    12
ضدعفونی کننده مصرف عمومی دارد  میوه   Harmel  Zygophyllaceae  Peganum harmala اسفند    13
التیام زخم لثه-گل غنی از پروتئین-غنچه درآفتابزدگی و گرمازدگی  گل غنچه  Calligonum  Polygonaceae Calligonum  polygonoides اسکنبیل    14
مدر-مسهل-رفع بی خوابی- خلط آور-ضدتشنج-رفع سیاه سرفه-  ضد تشنج و میوه برای بواسیر خونی و شیره برگ بینایی را بالا می برد- میوه دارای ماده رنگی  میوه   BOX thorn  Sollanaceae  Iycium barbarum آسه    15

 

 

رفع چروک زخم-سر درد یکطرفه-تپش قلب-یرقان-اسهال صفراوی- بی اشتهایی-عرق آن برای کبد وطحال  برگ ، شاخه ،

ساقه گلدار 

 Blessed  Compositae  Cnicus benedictus اشترخار(خارشتر)    16
مدر-نرم کننده سینه-ناراحتی برونشیت-حنجره-

سرفه-سرماخوردگی-تب بر-رفع صداهای گوش 

بذر   Sunflower  Compositae Helianthus annuus آفتاب گردان    17
ضد کرم- ضدتب-مقوی معده  سر شاخه

های گلدار و گلها 

Sea

 wormwood

 Compositae Artemisia maritime  L. افسنطین عربی    18
ریشه در تصفیه خون-شیره شیرین ساقه عسل ماگی تهیه شده و مصارف صنعتی دارد  ریشه و ساقه   Maguey  Amaryllidaceae  Agave americana آگاو    19
پودر تهیه لوازم آرایشی و اسانس در تهیه عطر-

نیرودهنده مقوی  معده-بیماری های رماتیسمی 

ریزوم   Calamus  Araceae  Acours calamus اگیر ترکی    20
بیماری کبدی و ورم مزمن دستگاه گوارش- التهاب و ورم کلیه-دمگل اثر مدر- در دفع ادرار و روغن در لکههای

صورت 

میوه  Wild cherry  Rosaceae  Cerasus vulgaris آلبالو    21

 

مهیج مقوی- بادشکن-ورم های ملتحمه-زکامی-تنگی نفس-خردکردن سنگ کلیه  سرشاخه

گلدار و برگها 

  Rosmary  Labiatae Rosmarinus  officinalis الکیل کوهی    22
قبل از غذا برای سر درد و تب صفراوی-درمان تشنگی- حرارت دلوخارش بدن برای سر درد – برگ و ریشه برای تقویت لثه- صمغ ایرانی  برگ ، ریشه ، میوه ، گل ، صمغ     Rosaceae  Prunus institia L. آلو خودرو    23
قابض- افزایش ترشح ادرار-تقویت کبد- باز شدن رنگ صورت- تب صفراوی- تقویت لثه-بواسیر  تمام قسمتها  Pomegrenat  Puniaceae  Punica granatum انار    24
یرقان-ناراحتی مغز-هاری-بیماری ترس از آب- جذام-استسقاء-درد دندان- مالیخولیا-ضعف بینایی- ناراحتی پوست- التیام زخم    Redpim p  ernel  Primulaceae  Anagallis caerulea آناغالس    25
تحلیل ورم- جراحت- قی آور-قاعده آور  برگ تازه ، عصاره ریشه   Anagyrils  Legominosae Anagyris foetida L. آناغورس    26
ضد کرم- رفع عوارض کمبود ویتامین c– خونساز- سنگ کلیه-مسهل-ناراحتی های گلو-بیماری های آمیزشی- میوه   Pineapple  Bromeliaceae Ananas comosus  merr آناناس    27

 

درد کمر 
ترک پا وجرب- ضد سیفلیس-ضد باکتری و قارچی-بواسیر-تب بر-زگیل-سرفه های سخت  برگ ، میوه ،

پوست ، ساقه

 Mango  Anacardiaceae  Mangifera indical انبه    28
قابض- اشتها آور-نیرو دهنده- مقوی-عدم ادرار-ناراحتی روحی  برگ ، ریشه ، دانه     Acanthaceae  Blepharis persica انجره    29
ملین- معرق-مسکن- مقوی کبد- سرفه- تحلیل ورم بنا گوش-دل پیچه- ریزش مو  ؟   میوه   Fig tree  Moraceae  Ficus carica L. انجیر    30
ضد درد- نرم و شفاف کننده پوست- به صورت مشمع در شکسته بند یها  صمغ   Sarcocola  Legominaceae  Astragalus olerace انزروت    31
محرک- نرم کننده سینه-مقوی- ضد تشنج-سرگیجه ناشی از  سرما خوردگی و تورم پاها  میوه ، ریشه   Angelica  Umbelli Ferae Angelica archan  gelice انژمیک    32
بر طرف کننده انگلهای روده-بادشکن-خلط آور  صمغ   Assa foetid  Umbelliferae Ferula assa foetida آنغوزه    33
ضد تشنج-ضد کرم و قاعده آور-رفع نارسایی تنفسی-اسپاسم حنجره و هضم-آسم-یبوست افراد مسن-در

دامپزشکی مفید  

شیره و کشته Stinking  assa  Umbelliferae Ferula assa-  foetida آنغوزه    34

 

میوه محرک اشتها-تقویت اعمال هضم- التهاب دستگاه هضم-آب آوردن انساج- دفع سنگ کلیه و رسوبات

ادراری-  رماتیسم- نقرس-اسکوربوت-مدر- بیماری های جلدی- فراورده های داروئی-التیام زخم ها و بریدگی 

میوه  Red  currant  Saxifragaceae  Ribes rubrum L. انگور فرنگی قرمز    35
میوه مفرح و ملین- رسیده و عاری ازپوست آن در تقویت حرکات روده و نرم کننده-یبوست-  میوه ضد احتقان کبد  میوه  Gooseberry  Saxifragaceae  Ribes Uva – Crispa انگورک    36
مدر-معرق- ملین- قی آور-ضد عفونی-التیام زخمها- از پوست جوشیده با پیه در درمان کچلی وبا روغن وموم در خارش کچلی  گل ، برگ ،

پوست ، ساقه

 Elder  Caprifoliaceae Sambucus nigra L. انگور کولی    37
ضد درد میگرن- ضد عفونی کننده- بادشکن  میوه   Anise  Umbelliferae Pimpinella anisum انیسون    38
مقوی-معرق-التیام دهنده ونرم کننده وقابض- جوشانده پوست در رفع اسهال-نقرس و رماتیسم-کاهش ادرار-سودا و زخم های ناشی از نقرس  پوست ثانویه   Elm  Ulmaceae  Ulmus minor اوجا    39

 

شستشوی زخم-رفع اسهال صفراوی-مقوی معده-بادشکن- رفع بیماری های قند  برگ ، پوست

، میوه ، دانه 

 Java plum  Myrtaceae  Syzygium cumini اوجن    40
قابض- تب بر-ضدعفونی کننده- در برونشیت و رفع

ترشحات مهبلی و بند آوردن خون و رفع سر گیجه و اسهال و کاهش قند بیماران 

برگ  Blue gum  tree  Myrtaceae Eucalyptus  globolus اوکالیپتوس    41
ضد عفونی کردن- دفع انگل- تقویت کلیه-سرفه-برونشیت-تسکین درد مفاصل-کوفتگی عضلات-  رفع خمودگی  برگ گل   Thyme  Labiatae  Thymus uulgaris آویشن 

  (ازربه) 

  42
اسهال خونی-درد معده ناشی از سرمازدگی-التیام زخمها  برگ   Moon wort  Ophiglossaceae Botrychium  lunaris آهو زبان    43
ریشه اثر تصفیه خون-افزیش صفرا-مدر-معرق- رفع

رماتیسم و عوارض شیمیایی وجلدی و جوش و دانه غرور و پوستی و ریشه کاهش قند خون 

برگ ، ریشه   Burdock  Compositae  Arctium lappa بابا آدم    44
مدر-معرق- مقوی معده-بادشکن- اشتها آور- هضم کاپیتول  German  chamomille  Compositae Maricaria  chamomilla بابونه    45

 

کننده- صفرابر-مسکن درد-قاعده آور-التیام دهنده-ضد تشنج و معطر کننده غذا-درمان ورم چشم- رفع ناراحتی بواسیر وکچلی کودکان و رنگ کننده مو 
آرامش بخش-ضد خونریزی- تقویت کننده معده-ایجاد رنگ طلایی برای مو  گل  Chamommi

 le

 Compositae Matricaria  chammomilla بابونه    46
سر درد-تقویت بینایی- سرفه-درد کلیه-خرد کردن

سنگ-جرب-مخملک- ازبین بردن لکه های صورت 

میوه    Almond  Rosaceae Prunus amygdolus   batsch بادام    47
آرام بخش- ضد درد وملین  میوه  Bitter

almond  kernel

 Rosaceae  Amygdalus بادام تلخ    48
افزایش ترشح شیر- ملین- عقب ماندگی فکری-کمک به هضم غذا  میوه   Pea nut  Papilionaceae Arachis hypogaea  L. بادام زمینی    49
در تهیه روغن آراشید که از دانه می باشد در تهیه روغن کامفره و داروئی و نوع اول آن با زیتون در تغذیه  میوه   Pea  nut  Legominosae Arachis hypogaea  L. بادام زمینی    50
نیرو دهنده- ضد  تشنج-مقوی معده-بادشکن- تسهیل هضم-دل پیچه-  درد معده منشاء عصبی- احساس چنگ برگ، سر شاخه   Balm  Labiatae  Melissa officinalis باد رنجبویه    51

 

زدگی در معده-ضعف قلب- احساس صدا در گوش-استفراغهای بارداری 
قابض- بند آورده خون-میوه در رفع مسمومیت حاصل از قارچ سمی-مقوی معده- خاکستر سوزانده بادنجان با

سرکه جهت زگیل 

میوه   Eggplant  Solanaceae Solanum  melongena L. بادنجان    52
قابض- درد اسهال-در دیسانتری  میوه  Sorvice tree  Rosaceae  Sorbus torminalis بارانک    53
ضد سرفه-نرم کننده سینه و خارش های گلو  میوه  Great  plantain   plantoginaceae  Plantago major بارهنگ    54
قابض- نرم کننده- تصفیه خون- نزله مجاری-آرام

کننده- آسم مرطوب-اسهال ساده- ورم مخاط دهان-درد دندان- درد گوش 

برگ ، دانه ، ریشه  Larget  plantain  Plantaginaceae  Plantago major بارهنگ    55
مقوی معده-ترمیم زخم های سطحی و تثبیت کننده در صنعت عطر و ادکلن  صمغ   Galbanum  Umbelliferae  Ferula gumosa باریجه    56
نیرو دهنده- ضد نزله و تشنج- رفع درد معده- تهیه

چسب سنگهای قیمتی مانند الماس- در جواهر سازی 

صمغ   Galbanum  Umbelliferae  Ferula gummosa باریجه    57

 

 

پوست در تهیه مربا-ضد عفونی کننده-صفرا بر  میوه   Citron rind  Rutaceae  Citrus medica بالنگ    58
رفع سرفه- مدر-محرک  میوه     Labiatae Lallemen tiaiberica بالنگو    59
تخم آن گرم-مقوی قلب-رفع وحشت-اسهال خونی-دل پیچه- نفخ یبوست- شکم روش  تخم   Balanga  Labiatae Lallemantia  royleane بالنگو    60
ضد سرفه-تقویت کننده-مدر-محرک  میوه   Balanga  Ladiatae Lallemantia  iberica بالنگو    61
ارزش غذایی بالا-دیر هضم- گل آن مدر و ضد تشنج-التهاب و ورم مثانه- آب آوردن بدن- رماتیسم-نقرس-دانه نرم کننده و رفع جوش  گل ، میوه ، دانه ،

سرشاخه ها 

Common  bean  Papilionaceae  Faba vulgaris باقلا    62
میوه نارس مقوی-نرم و لطیف کننده پوست- سوزاک-دانه(تخم)-معرق-محرک قلبی  تخم   Malvaceae  Malvaceae Abelmoschus  esculentus بامیه    63
مغز چوب قابض و خیلی گرم- در التیام زخم ها و قطع

خونریزی و خشک کردن جراحات مرطوب و چروک دار-نیکوئی صورت و چروکدار-رفع یبوست ودرد مفاصل 

پوست   Log wood  Legnminosae  Haematoxylon بقم    64
پوست ساقه و ریشه ضد تشنج- قابض- مدر-تقویت اعصاب-اسهال ساده- قولنج-هیستری-برگ ومیوه مسهل و قی آور  ساقه ، برگ ، میوه ، پوست

، ریشه 

Water elder  Caprifoliaceae Viburnum opulus  L. بداغ جنگلی    65

 

 

ضد درد به مقدار بسیار کم  میوه  Henban  seed  Solanaceae Hyoscymus  reticulatus بذر البنج    66
ملین- رفع بیماری های پوستی  میوه   Lineseed  Linaceae Linum  usitatissimum بذر کتان سفید    67
قطع خونریزی- مفید برای طحال-تحلیل ورم ها-التیام زخم های تازه-نافع برای طحال  ریشه   Papyrus  Cyperaceae Cyperus papyrus L. بردی    68
خوشبو کننده-ادویه و ترشیجات-ضد دردهای کلیوی  برگ   Sweetbay  Lauraceae  Laurus nobilis برگ بو    69
معالجه رنگها ولکه های غیر طبیعی پوست و نیز لکههای قرمز اعصاب-دل پیچه-امراض کبد- کلیه مثانه  برگ   Sweet bay  Lauraceae  Laurus nobitis L. برگ بو    70
نزله بادشکن و قی آور(برگ)-ضد تشنج و قاعده آور-کم اشتهایی و ضعف معده (دانه) رماتیسم ودرد مفاصل  برگ ، میوه   Bay leaf  Lauraceae  Laurus nobilis برگ بو    71
ضد عفونی کننده از طریق بخور دادن برگها-ضد التهاب-مصارف خارجی-میوه آن مقوی معده  برگ   Myrtle  Myrtaceae  Myrtus comunis برگ مورد    72
رفع ورم لوزه- جوشهای ناشی از کمی ویتامین (جوشاننده برگ و گل)- تب بر(پوست)  جوشانده برگ

و گل ، پوست 

Common  privet  Oleaceae Ligustrum vulgare   L. برگ نو    73
مقوی معده-مقوی بدن-خنک کننده-مدر- اسهال

خونی(دانه)(ساقه) التیام بواسیر-تب بر (آردبرنج) 

دانه ، ساقه ،

آردبرنج 

 Rice  Gramineae  Oryza sativa L. برنج    74

١۶

 

شیره شاخه های تازه سبزمعالجه التهاب مهبل-مسکن- آسم-بادشکن- مقوی معده  سر شاخه ها   Mugwort  Compositae Artemisia vulgaris  L. برنجا سف  (درمنه معمولی)   75
ریزوم خلط آور-ملین- مسهل- صفرابر-سرفه مزمن- برونشیت-زردی- گریپ کهنه-اختلالات مزمن کبدی و طحال-کرم روده  ریزوم   Adders  Pteridophytes Polypodium  vulgare بسپایک    76
یبوست- بیماری های پوست-زگیل-میخچه-اسهال-سیاهی مو سر  روغن مغز

دانه ، برگها ، پوست ، میوه 

Cashew nut  Anacardiaceae  

Anacardium  Occidentale

بلادر قرص کمر    77
آرام کننده و ضد تشنج-آسم-سیاه سرفه-صرع-

بواسیر-دریا گرفتگی-درد معده- سر گیجه- قولنج کبدی وکلیوی- بازکننده مردمک 

برگ ، ریشه ،

میوه ، دانه 

  Belladanna   solanaceae   Atropa belladonna بلادون    78
قابض- بازکننده گرفتگیهای اعضای داخلی-مدر- قاعده آور-اسهالهای ساده  غده زیرزمینی  Earth  chestnus  Legominosae   Lathyrus tube بلوط الارض    79
گل اثر نرم کننده و خلط آور-برگ اثر نرم کننده و رفع التهاب اعضاء و ورم چشم و رفع تحریکات روده و رفع سرفه  برگ ، ریشه ،

دانه ، گل 

 Sweet  Violaceae   Viola odrorata L. بنفشه    80

 

 

معرق و خلط آور-تصفیه خون-  مدر-معرق- تب خال- کهیر- زرد زخم-رفع جوش و کلیه بیماریهای جلدی  گیاه کامل ، گل   Wild pensy  Violaceae  Viola tricolor L. بنفشه سه رنگ    81
روغن دانه ضد تشنج-آرام درد-خواب آور-سرفه های

تشنجی-سیاه رفه-سل- برونشیت-درد عصبی- چنگی معده- قولنج-تحریکات مغزی- صرع-  درد مفاصل 

روغن دانه    Common   Solanaceae  Hyoscyamus niger بنگ دانه    82
به عنوان تنقلات و عصاره میوه به عنوان بند آوردن اسهال های ساده  میوه    Chio nut   Anacrdiaceae   Pistacia atlantica بنه    83
تونیک و مقوی- ضد صفرا-نرم کردن سینه- تقویت نیروی جنسی-ضد کرم    Polygerman   der   Labiatae   Teucrium polium بوکانس    84
بیماری قارچی-تحلیل آبسه در استعمال خارجی-عطسه آور-ضد تشنج-رفع سر درد-اختلالات ادراری  سرشاخه  Poiygerman  der  Labiatae  Teucrium poium بولیون    85
آرام بخش درد های معده-ضد خونریزی در مصارف داخلی به عنوان شستشو دهنده و ضد عفونی کننده در مصارف خارجی  سرشاخه گلدار  Santolin

  yarrow

  Compositae Achillia

  millefolium

بومادران    86
مقوی-نیرودهنده-ضد تشنج- بواسیر-قاعده آور-بند برگ و   Mil foil   Compositae Achillea millefolium بومادران    87

 

آوردن خون-التیام زخم-نفخ-گاستریت-ترش کردن-قلب و ورم ماهیچه دل-اخلاط خونی-اعصاب وصرع  سرشاخه 
تهیه مربا- آرام بخش-مدر  گل  Bitter orage  flower  Rutaceae  Citrus bigardia بهار نارنج    88
لینت بخش به علت دارا بودن موسیلاژ-در تهیه لوازم آرایشی  میوه   Quince seed   Rosaceae   Cydonia oblonga بهدانه    89
دم کرده برگها آرام بخش-مدر- برطرف کننده تپش قلب برگ   Verveine    Lippia citriodora بهلجو یاورون   90
قابض- مانع خونریزی- اسهال-التهاب حلق-ضد عفونی کننده- تقویت اعصاب-درد ماهیچه-تب بر  ساقه زیر

زمینی 

 Wood tree  Rosaceae  Geum urbanum L. بیخ شب بو    91
ضد تب- ملین- خنک  مان  Willow  manna  Salicaceae  Salix excelsa بید خشت    92
بخور آن رفع سرفه خشک و آبسه و مداوای باد سرخ-بیماری های سینه و دستگاه هضم-خلط آور و نرم کننده- لارنژیت-برونشیت-کلیه و مثانه و آسم  کاپیتول    Farfara   Compositae   Tussilago farfara پای خر    93
تقویت معده-بندآوردن خونریزی- تسکین خارش مهبلی-رفع ناراحتی مجاری ادرار  ریشه   Lion s foot  Rosaceae Alchemilla  vulgaris L. پای شیر    94
بادشکن- ضدآسم-سرفه-ناراحتی های پوست بدن- تخم و میوه   Orange  Rutaceae  Citrus sinensis L. پرتغال    95

 

آرامش بخش-رفع چین وچروک صورت 
خلط آور-لینت بخش-مدر  بخش های

هوایی گیاه 

Maidenhair    fern   Polypodiaceae   Adiantum capillus پرسیاوش    96
در بیماری سینه ونزله های ششی حاد ومزمن و برونشیت-معرق- خلط آور-نرم کننده  برگ  Maiden   hair   Pteridophytes Adiantum capillus-

  veneris

پرسیاوش    97
جوشانده جوانه و برگ مسهل- غرغره در رفع درد گلو-ضماد برگ در کوفتکی و باد سرخ-رفع اسهال والتهاب

بافت 

پوست ، گل ، ریشه ، دانه ، میوه    Danewort   Caprifoliaceae   Sambucus Ebulus پلم ، پلخون    98
تب بر-مالاریا- نرمی سینه-تحلیل ورم- سرفه- ریشه در اسهال خونی (دوده در بواسیر)-جذب چرک و سوختگی

آتش- از دانه روغن تهیه می شود 

دانه ، ریشه  Cotton

  plant

  Malvaceae Gossypium

  herbaceum

پنبه(جوزق)    99
قابض- تب بر-اسهال-یرقان-التیام-زخم ها و بواسیر- درد کبد و ریه و مفاصل و سیاتیک  ساقه زیرزمینی   Five funger  Rosaceae Potentilla reptans  L. پنج انگشت خزنده    100

 

گل ها نرم کننده و تب بر-افزایش ترشح صفرا-تسکین سرفه  گل   Cats food  Compositae Antennaria dioic L پنجه گربه(پاگربه)    101
نرم کننده و آرامش بخش-مدور رفع ناراحتی های سینه- رفع تحریکات بدن-سرفه-استفراغ- سرخک-آبلمه-مخملک  کل گیاه  Round  dock   Malvaceae   Malva silvestris L. پنیرک×    102
تانن فراوان رنگ قابل استخراج- قابض  پوست  Walnut peel  Juglanaceae  Juglans rehia پوست گردو    103
پوست مقوی-تب بر- قابض- تب عفونی-

>>حصبه،گریپ،بادسرخ<<مرض قند-مالاریا- رفع ضعف عفونی و زخم 

پوست  Peruvian   Bark   Rubiaceae   Quin quina پوست گنه گنه    104
پاک کردن اخلاط سینه-کنترل سیاه سرفه-بادشکن- یرقان-سوخته گیاه جهت لثه های دندان-استشمام بوی آن برای رفع غشی  برگ و گل  Pudding  Grass   Lebiatae Mentha puleguim  L. پونه    105
نرم کننده سینه-نفخ- اسهال خونی- مدر-التیام دهنده

زخم-اشتها آور-خرد کننده سنک کلیه-ضماد تخم پیاز برای جلوگیری از ریزش مو 

غده   Onion  Liliaceae  Allium cepall پیاز رسمی    106

 

مصارف دارئی  گل و پیاز      Liliaceae Fritllaria

  imperialis

پیاز لاله

سرنگون 

  107
قابض- نوعی آب معطراز گل آن در رفع سرفه و تحریکات سینه و مقوی  گل    Woodbine   Caprifoliaceae Lonicera

  caprifolium

پیچ امین الدوله    108
تصفیه خون-کاهش تب-خونریزی رکتوم- کمی اشتهای بچه ها  برگها ،

سرشاخه ها ، ریشه ، گلها 

Trumpetvin  e  Bignoniaceae Compsis grandi  fort پیچ اناری گل درشت    109
مسهل-صفرابر-برگ برای التیام زخم-عصاره در ضد

خونروی-کاهش اوره خون-درمان تشمع کبدی 

برگ ، گل ،

دانه ، زیشه 

  Bell bind   Convolvulaceae Convolvulus

  arvensis

پیچک صحرائی×    110
ضد تشنج-آسم-نقرس- درد عصبی- سیاه سرفه- زخم سرطانی- سوختگی-بواسیر-درد چشم  برگ و دانه   Applef peru   Solanaceae Datura

  stramonium

تاتوره    111
رفع خارش پوست- التیام زخم-معالجه یرقان-تسکین سرفه-سل و برونشیت  گل  Colum bine  Ranunculaceae Aquilegia vulgaris  L. تاج الملوک    112
کاهش تب-بند آوردن خون-ضد درد  گل  Wonderber

  ry

  Solanaceae   Solanum nigrum تاجریزی    113
خنثی کردن سم در بدن-ضد کرم ضد انگل(تخم گیاه)- اسهال خونی  جوشانده تمام گیاه   Amaranth Amaranthaceae Amaranrthus  caudatus L. تاج خروس وحشی    114

 

بذاق آور(برگ)-تهیه رنگ قرمز(میوه)-تحریک اعصاب-اسهال خونی وتب بر(برگ)  برگ ، میوه   Betelnut  Piperaceae  Piper betel L. تانبول(فلفل هندی)    115
تب بر-مدر- اشتها آور-ضد نفخ  میوه  Parsley

  seed

  Umberlliferae Petroselinum

  crispum

تخم جعفری    116
تصفیه کننده خون- رفع سرفه-ضد اسکوربوت و تسکین دهنده تشنگی  بذر  Common

purslodric   seed

  Po tulacaceae  Porlulaca oleracea تخم خرفه    117
مدر-زیاد کننده شیر مادران-لاغر کننده- پایین آوردن چربی خون  برگها ، میوه   Dill seed  Umbelliferae Anethum  graveolens تخم شوید    118
ضد درد های عضلانی و رماتیسم  میوه  Savory seed  Labiatae  Satureja hortensis تخم مرزه    119
ضد خارشهای گلو و سرفه  میوه  Willd sage

  seeds

  Salviaceae Salvia

  macvosiphon

تخم مرو    120
رماتیسم- سرفه-ضد اسهال- معرق-دردکمر- سوء هاضمه-قطع تب و سرفه-سنگ مثانه-ضماد آن با شلغم جهت رویش مو  میوه   Radish  Cruciferae Raphanus sativus  L. ترب    121
اشتها آور و زود هضم- بواسیر و رفع دیسانتری-اسهال ساده و پوستی و تسکین درد در قسمت های ملتهب کلیه گیاه  Yellow

 Wood

 Oxalidaceae Oxalis corniculata  L. ترشک    122

 

بدن-در کودک و جوش 
دستگاه رفع ادرار-ورم لثه-بیماری های پوستی- جوش صورت- قولنج-رفع مسمومیت گیاهی-زردی-یبوست

مزمن-امتلاء معده 

برگ ، دانه ، میوه  Common  sorrel   Polygonaceae   Rumex acetosa ترشک    123
ملین- تب بر در بیماری های واگیر دار-طعم دهنده  مان  Camels thorn   manna   Compositae   Alhagi camelorum ترنجبین    124
بیماری های کبدی- قطع کننده خون بواسیر-عصاره تخم تره جهت گزیدگی افعی و رفع لکه های پوستی   بذر،برگ  Garden  leek  Liliaceae  Allium porrum L. تره    125
آسم-سرفه-بواسیرخونی-ضد کمبود ویتامین c– انسداد مجاری کبدی و طحال  تخم ، برگ  Garden  cress  Cruciferae  Lepidium sativum تره تیزک    126
برگ آن مسهل-از غلاف جهت تهیه رنگ-بواسیر- زخم

ها-کاهش تب-رفع خون-مدفوع-خونریزی مغزی 

میوه ، گل  Pagoda tree  Legominosae Sophora  alopecuroides L. تلخ بیان    127
ملین و مسهل ملایم-مخلوط گرد دانه در آب در تهیه چسب  میوه  Tamarind   tree   Caesalpinaceae  Tamarindus indica تمر هندی    128
سیاه سرفه- اسهال خونی-حمله های تشنجی- تقویت قلب-ملین- التیام زخم- بواسیر  میوه  Black-berry  Rosaceae  Rubus saxatilis L. تمشک    129

 

 

بیماری های جهاز تنفسی-فشار خون بالا و بی حسی-درد دست وپا- تب بر- سرفه- التهاب چشمها  پوست ، ریشه ، برگ ، میوه   Mulberry   Moraceae  Morus Alba L. توت    130
مدر-تب بر- التیام دهنده-میوه ملین-بیماری های سینه میوه  White  mulberry  Moraceae  Morus alba توت سفید    131
قابض- مدر-اسهال-فرح آور-ناراحتی مجاری ادرار-رفع آنژین  میوه ، ساقه زیرزمینی   Strawberry  Rosaceae  Fragaria vesca L. توت فرنگی    132
مدر-مفید برای اگزما و زخم ها- مسهل-قابض- معالجه زکام-سوزاک-اختلالات کلیه  برگ ،  پوست Paper  mulberry  Moraceae  Morus papyriferal توت کاغذی    133
دفع حشرات-پماد برای کچلی-سوداء-اولسرهای عفونی-دفع شپش- در دامپزشکی مفید و روغن دانه در تهیه ورنی صنعتی  دانه ، برگ   Tobacco  Solanaceae Nicotiana tabacum توتون    134
اشتها آور-صاف کردن صدا- رفع سرفه خونی و خشک- چاق کننده-زخم چشم-سرطان های داخلی- سرماخوردگی-رفع سموم و چرک  بذر  Hedge  mustard  Cruciferae Sisymbrium  officinale تودری(قدومه شیرازی)    135
قابض- اسهال خونی-بواسیر-اختلالات کبدی- روماتیسم- کنترل سختی  گل ، برگ ، میوه  Crape  myrtle  Lythraceae Legertroemia  indica L. توری    136
لکه های قرمز-کنترل رماتیسم-التهاب مثانه- سردرد و آب درخت ، Silver birch  Betulaceae Betula pendula  rcith توس(غان)    137

 

 

سرگیجه-درد های عصبی اگزما  پوست ، برگ 
دم کرده آن در ناراحتی تنفسی و سرفه وبرونشیت-میوه آن قاعده آور و ضد اسکوربوت و در تهیه پلاستیک و به جای قند برای بیماران قندی  میوه   Quick beam   Rosaceae   Sorbus Boissieri تیس    138
افزایش ادرار-ایجاد قی-رفع جذام  ساقه ، پوست White

  mangrove

  Verbenaceae Avicennia

  officinalis

تیمر    139
تقویت اعصاب- نرم کننده-مقوی  ریشه غده ای Male orchis  Orchidaceae  Orchis latifolia ثعلب    140
مفرح-نرم کننده- سرماخوردگی-اخلاط خونی-اسهال

ساده- ورم حاده روده و تب های تیفوئید- غذای مناسب برای کودکان و معده های حساس 

بذر  Spotted  orchis   Orchidaceae   Orchis maculata ثعلب    141
ریشه اشتها آور-تمام اندام مفید در خیز بدن- سنگ

کلیه-نفخ-دستگاه- هضم-تنگی نقس-کبدی و طحال- سرخک-میوه تب بر و مفید در ضرب خوردگی 

ساقه ، ریشه، میوه   Parsely  Umbelliferace Petroselinum  crispum جعفری    142
بند آوردن خون-رفع ترک خوردگی پوست- ضد اسهال  پوست روی

میوه بلوط 

Oak fruit   tlul   Fagaceae   Quercus infectoria جفت    143
ضد تشنج-تسکین سرفه و تنگی نفس و سیاه سرفه و برگ    Laurel   Rosaceae Prunus جل (چرم   144

 

 

اسپاسم های دردناک-استفراغ- بی خوابی- رفع خارش- برگ در سیاتیک    laurocerasus لیوه) 
دانه سوء هاضمه-تب بر-کاهش ترشح شیر- قابض- سر درد گرم- نفاخ- ورم گلو و درد گلو- یبوست  دانه   Barly  Gramineae Hordeum vulgure  L. جو (شعیر)    145
دانه آن سمی بوده و نباید زیاده روی شود- دردرمان رماتیسم- هضم کننده-در تهیه کیلورهای قلب و فراورده های داروئی  میوه و پوست اطراف   Nutmeg  Myristicaceae  Myristica fragrans جوز    146
نرم کننده-ملین-یبوست مزمن و ناراحت کننده  برگ، ریشه    Rye   Gramineae   Secale cereale چاودار    147
تقویت اعصاب- ضد تشنج-ضد اسهال خونی-رفع غم- بواسیر-ضد ویروس  برگ   Tea plant Ternstroemiace  ae  Thea sinensis L. چای    148
ریشه ضد سرفه-اسهال خونی-مقوی معده-بند آوردن خون- برگ آن برای درد کلیه و ،مثانه و مقعد  ریشه ، برگ   Beet Chenopodiaceae  Beta vulgaris L. چغندر    149
ورم ملتحمه (برگ)- توقف اسهال (پوست)-ورم بغمی و ورم زانو(میوه)  برگ ، پوست

، میوه 

 Plan tree  Platanaceae Platanus orientalis  L. چنار    150
ملین- اشتها آور-بادشکن-بواسیر- برونشیت-آب آوردن شکم- روغن دانه در عضو دردناک در رماتیسم  برگ ، دانه ،

ریشه ، پوست

، میوه 

Mustard   tree   Salvadoraceae   Salvadora persica چوج    151

 

 

به عنوان شستسشو دهنده مصرف دارد  ریشه  Soap –   Roots Cargorhyllacea   e Acanthophyllum

  sguarrasum

چوبک    152
قطع خونریزی و اخلاط خونی-ضد عفونی کردن زخمهای بد- سرفه-درد گلو-ورم لثه  برگ ، میوه  Wood  march   Umbelli Ferae Sanicula europea  L. چوبلمه    153
جزام-یرقان-شوره سر- ناراحتی های پوستی-بزرگ شدن معده-رفع پیله دندان  برگ  True  alkanna  Lythraceae Low Sonia inermis   L. حسنا  

(بدون خار) 

  154
از بین بردن قارچ مو-در رنگ کردن مو-در منبت کاری برای  رنگ کردن چوب های سفید-رنگ کردن پشم وچرم  برگ    Camphire   Lythraceae Lawsonia inermis   L. حنا    155
مدر-تسهیل کننده عمل تصفیه خون و اعمال کبدی  میوه تیغ دار    Bay leaf   Lauraceae   Tribulus nobilis خارخسک    156
ریشه و میوه اثر مقوی و اشتها آور- دفع سنگ کلیه و

مثانه- رفع ناراحتی پوستی-برگ اثر مقوی و تصفیه خون و ریشه التهاب مجاری و مقوی معده 

گیاه کامل   Caltrops  Zygophyllaceae  Tribulus terrestris خارخسک    157
خشک کننده رطوبت وقابض- بیماری معده-کبد- تب های کهنه-فلج-رعشه-درد پشت و جذام- التیام زخم  برگ، شکوفه  Argentine  thistle  Compositae Onopordon  acanthium خار زن بابا    158
ملین- مسهل-تب بر- خلط آور- مسکن درد سینه- ماده قندی        Compositae   Alhagi camelorum خارشتری    159

 

ترنجبین 
رفع گرما زدگی-ضد اسهال  میوه  Flix weed

  seeds

  Cruiferae Sisymbrium   Sophia خاکشیر    160
التیام جراحات- جوشانده در رفع اسهال ساده- اخلاط خونی-مدر-دانه در تب بر-دفع کرم-التهاب کلیه و

مفید برای دوره بارداری 

بذر    Flix weld   Cruciferae  Descurainia sophia خاکشیر    161
لینت بخش جهت بر طرف کردن سرفه- مدر  گل     Malvaceae  Altl aea officinalis خبازی    162
لینت بخش-مدر-شستشو دهنده-ضد عفونی کننده-التیام بخش زخمها و جراحات پوستی  گل ، ریشه  Marsh

  mallow

  Malvaceae Alcea.lavateriflora

– digitata –

  officinalis

ختمی    163
از گل در نرم کردن سینه- سرفه-درد گلو-از برگ در نرم کردن مصارف داخلی-ریشه آرام و نرم کننده-تحریکات جلدی- سرفه-آنژین- برونشیت-دل پیچه و یبوست  ریشه ، گل ، برگ  Marsh-

  mallow

  Malvaceae  Altl aea- officinalis ختمی    164
غنچه اثر قابض و موثر در رشد جنین و رفع سرفه-گل نرم کننده و مسکن و رفع التهاب و برونشی  گل ، ریشه  Shoe

  floweras

  Malvaceae Hibiscus rosa-

  sinensis

ختمی چینی    165
قی آور- زخم های داخل بینی-یرقان- کمک به هاضمه-

سرفه-چاق کننده-سنگ مثانه و کلیه-ورم چشم 

میوه   Melon  Cucurbitaceae  Cucumis melo L. خربزه    166

 

به عنوان حشره کش و کرم کش استعمال خارجی-عطسه آور- قی آور-تب بر-پاک کننده معده- درد مفاصل- لک و پیس  ریشه ، ساقه  White  hellebore  Liliaceae Veratrum album L. خربق سفید    167
ضد کرم- مسهل قوی-قاعده آور-تقویت قلب-خونریزی

مغزی-ناراحتی مثانه و رحم- موجب گریختن حشرات 

ساقه زیرزمینی   Hellebore  Ranunculaceae Helleborus niger  L. خربق سیاه    168
مدر-رفع خیز عمومی بدن و نزله های مزمن مثانه-تب نوبه-از دانه عاری از پوسته گردی برای چاشنی و تهیه خمیر  دانه    Mustard   Cruciferae   Sinapis alba L. خردل سفید    169
مقوی معده-قی آور- ضد اسکوربوت-ملین ونیرو دهنده-از دانه در رفع یبوست- در تهیه روغن و اسانس  دانه  Blak

  mustard

  Cruciferae   Brassica nigra L. خردل سیاه    170
ضماد درد های عضلانی-ملین-روغن خوراکی  میوه  Black  mustard  Cruciferae  Brassica nigra خردل سیاه    171
عصاره برگ مقوی قلب-خیز اندام بدن-تنگی نفس- برگ در جرب- کچلی-بیماری های پوستی  برگ ، پوست   Rosebay  Apocynaceae  Nerium oleader خرزهره    172

 

مدر-ضد اسکوربوت-تب بر-تصفیه خون-تسکین

تشنگی-درد-سرفه-التهاب دستگاه معده-تسکین

سرفه های مقاوم و بیخوابی 

برگ ، دانه  Common

  purslane

  Portulacaceae Portulaca

  oleraceal

خرفه    173
نرم کردن سینه- درد کمر-تقویت کلیه-فلج-  سنگ مثانه- تب- سرفه-اسهال  میوه   Date-plam  Palmaceae Phoenix dactylifere  L. خرما    174
قابض- تقویت معده- آرام کردن سکسکه- پایین آوردن فشار خون بالا- التهاب بواسیر-سرفه های سخت-ضد قی  میوه   Kaki  Ebenaceae  Diospyros kaki خرمالو    175
مدر-بیماری های سینه-تقویت معده- چاق شدن بدن-نفاخ-سرفه مزمن- درمان زگیل  میوه ، تخم   Carob tree  Legominosae Ceratonia siliqua  L. خرنوب    176
مسکن-آرام کننده دردهای روده-اسهال ساده-دیسانتری-استفراغ های تشنجی-سرفه عصبی درد های سرطانی و دردهای مخاط  برگ ، گل ،

کپسول 

Opium

  poppy

  Papaveraceae Papaver

  somniferum

خشخاش    177
کمی ملین- التیام زخمها-تسریع در التیام-شقاش

پستان(برگ)-از گیاه و تخم آن رفع تب و نشاط 

برگ   Strawberry  Rosaceae  Fragaria vesca L. خفج    178

 

مسهل سرفه-درد سینه- تحلیل اخلاط-رفع فضولات از روده ها  روغن دانه   Grass pea  Legominosae Lathyrus sativus L. خلر    179
قابض- رفع سل و اسهال-جرب جراحت دار و ترک خوردن-پوست رفتگی ناخن-زخم روده  برگ     Gramineae Triticum spelta  host خندرس    180
به وسیله شیره نرپرن که از میوه بدست می آید- مسهل قوی-در احتقان مغزی(پر خونی)-در آب آوردن انساج-در دامپزشکی مفید  پوست درخت

، دانه ، میوه 

  Buckthorn   Rhamnaceae Rhamnus

  cathartica

خوشه انگور    181
ناراحتی پوستی- جوشانده ریشه خشک خیار جهت

بیماری بری بری-عصاره میوه در معالجه سنگ مثانه 

میوه   Cucumber  Cucurbitaceae Cucumis sativus L. خیار    182
رسوب خشک شده مغز این گیاه به نام الاتریوم که برای بیماری هاری مفید است- بیماری کلیوی- سردرد  میوه  Squirtingcu  cumber  Cucurbitaceae Ecballium  elaterium L. خیار دشتی  (وحشی)    183
محرک (هاضمه تنفس-جریان خون) مفید برای کلیه-دل درد-تب بر- کاهش درد مفاصل و کمر  پوست و

شاخه ها 

 Cinnamon  Lauraceae Cinnamomum  verum دارچین    184
رافع سر درد-تحلیل بادها- رافع سستی اعضاء-درد

معده- یرقان-جهت سقط جنین-تسهیل زایمان 

پوست ،

شکوفه 

False  tamarisk  Tamaricacea Myricaria  germanica L. دارشیشعان    185
کاهش فشارخون- رفع نصلب شرائین- افزایش ادرار و تشدید ضربان قلب-  قوت قلب  برگ یا کلیه

اندام ها 

  Mistle   Loranthaceae   Viscum album دارواش    186

 

دل درد-سرفه-تقویت معده-اسها ل-زخم روده ها-تحلیل ورمهای سفت  میوه   Nettle tree  Ulmaceae  Celtis australis L. داغداغان    187
مقوی-مسکن- بواسیر- سرطان ریه- شکستگی استخوان-التیام زخم و جوش  پوست  Bastard  tamarind  Legomunaceae  Albizzia julibrissin درخت

ابریشم 

  188
آرام کننده مقوی-قابض- صفرا بر-پوست مقوی-ملین و سمی-برگ صفرا بر ملین  برگ ،گل   False acacia   Papilionaceae Robinia pseudo-

  acacia

درخت اقاقیا    189
انرژی دهنده-رماتیسم-نقرس-یبوست-بواسیر- تصلب شرائین- تقویت کلیه-مغز هسته خطرناک بوده-روغن در عطر سازی  میوه    Plum   Rosaceae   Prunus domestica درخت آلو    190
درمان یبوست-التهاب روده و معده- سیاه سرفه- سل

ریوی-احتقاق کبد و طحال-کم خونی-تهیه آبغوره 

برگ ، میوه ، شیره    Grape vine   Vitaceae   Vitis vinifera درخت انگور    191
پوست مسن در رفع خونروی- افزایش ادرار-ضد عفونی کننده- پوست  پاد زهر برای مسمومیت آلکالوئید ها-گرده پوست در رفع خون مردگی  پوست ،میوه    Oak tree   Fagaceae   Quercus Tourn درخت بلوط    192
مقوی معده-درمان اسهال و دیسانتری و ورم ها و معده و اخلاط خونی و خونریزی رحمی و بواسیر و استفراغ-کاهش بزاق  میوه ، دانه ، برگ    Quince   Rosaceae   Cydonia oblonga درخت به    193

 

پوست تب بر-غانقاریا- درمان زخم های دیرعلاج- دفع کرم-آرام کننده عصبی-ضد عفونی نقرس  برگ ، شاتون

، پوست ، شاخه 

White-

  willow

  Salicaceae   Salix alba درخت بید    194
قابض و بند آوردن خون-پوست تب بر-در دباغی و رنگریزی  برگ    Wig tree   Anacardiaceae   Cotinus coggyria درخت پر    195
تسریع حرکات تنفسی و گردش خون-تجدید نیرو و

تقویت قوای فکر و در درمان تصلب شرائین و احساس بی خوابی و برای شستشوی چشم 

برگ    Tea plant   Ternstroemiaceae   Camellia thea درخت چای    196
پوست درخت در لکه پوستی (بخصوص گردن) میوه و برگ در ناراحتی حلق و گرفتگی صدا-جوشانده در سرکه در اسهال ساده ئو دیسانتری و ریشه در مار گزیدگی  پوست، برگ  Orintal

  plane tree

  Myricaceae  Platanus orientalis درخت چنار    197
قابض- ضد اسهال-بند آوردن خون-اخلاط خونی-درمان

سل و رسوب سموم بدن- رفع خونروی در معده و روده 

میوه  Curriers

  sumach

  Anacardiaceae   Rhus Coriaria درخت سماق    198

 

 

جزام-بیماری های پوستی-جرب-رماتیسم-نقرس  پوست ، روغن دانه ها  Chaulmoog  ra  Flacourtiaceae Hydnocapus  kurziiwarb درخت

سولموگرا 

  199
دفع کرم کدو و ضد اسهال-صفرابر- دفع حشرات  پوست ساقه ،

پوست ریشه 

Japan

 varnish tree

  Simarubaceae  Ailanthus altissima درخت عرعر    200
ملین- چوب دارای تانن واثر قابض- از جوشانده مخلوط برای بیماری سینه ونرم کننده آن-ضد نزله-در منبت کاری مفید  گیاه کامل    Jujube tree   Rhamnaceae   Zizyphus jujuba درخت عناب    201
افزایش فشار خون- پوست در بند آوردن خون-درمان

واریس- سنبله در رفع گریپ-اسهال ساده-صرع-معرق 

پوست،ساقه،ریشه،سنبله نر و میوه  Common-

  Hazel

  Corylaceae   Corylus Avellana درخت فندق    202
تب بر-مقوی قلب-حساس برای حشرات و موجودات

پست- افزایش عرق-افزایش ترشحات فوق کلیوی-

برگ  Camphor   tree   Lauraceae Cinnamomum

  camphora

درخت کافور    203

 

 

کاهش اشتهای جنسی 
برگ در دفع کرم-کاهش ترشحات مهبلی- سل-دیابت-خنازیر- چرکین شدن بینی-حلق- ورم غده انفاوی-سل استخوانی- سر درد- بیماری های پوستی-ورم چشم  میوه  Walnut-   tree   Juglandaceae   Juglans regia درخت گردو    204
پوست درخت قابض- مدر-اشتها آور ومقوی و شیرهی آن در بند آوردن خون-خاکستر آن اثر خشک کنند ه اولسرها است و سوختگی را رفع می کند  پوست ، برگ  French

  tamarisk

  Tamaricaceae   Tamarix gallica L. درخت گز    205
داروی پیش گیری آنفولانزا-قطع اسهال-التیام زخم- تب بر- قی آور-بواسیر و پوست  برگ   Cinchona  Rubiaceae Cinchona calisaya  wedd درخت گنه گنه    206
تب بر-نیرو دهنده و مقوی»عصاره«  پوست ، ساقه ، ریشه  Yellow

  poplar

  Magnoliaceae Liriodendrum   tulipifera درخت لاله    207

 

 

نیرو دهنده- آرامش درد دندان کرم خورده- درمان زخم عفونی-سل پوست (لکه سفید در قرنیه)- در فرآورده های داروئی مانند تنطور میخک  برگ، ریشه    Clove tree   Myrtaceae Syzygium

  aromaticum

درخت میخک    208
برگ آن آرام کننده  -ضد تشنج-هضم کننده و بهار

نارنج در تهیه  آب مقطر و اسانس آن ضد تشنج و پوست مقوی معده-ضد خونروی و کاهش ترشحات معده 

برگ ، گل ، پوست ، میوه  Sour-

  orange

  Rutaceae   Citrus bigaradia درخت نارنج    209
ریشه در تقویت قلب- رفع ضعف اعصاب و ملیخولیا و

نیشزدگی عقرب و طحال-تقویت حواس و حافظه 

ریشه  Romanleop   ard   Compositae Doronicum

  pardalianches

درونج    210
اشتها آور و مقوی (میوه)و برگ آن درمان جوش و دانه

های جلدی و جوشانده برگ به عنوان رفع درد مفاصل و نیز درد گلو و خونریزی لثه به صورت غره غره 

میوه و برگ    Wild jujub   Rhamnaceae Zizyphus

  nummularia

دره    211
ملین- مسهل-مدر- تصفیه خون- دانه قی آور- مصرف زیاد مسمومیت زا  برگچه گیاه  Bastard

  senna

  Papilionaceae Colutea

  arborescens

دغدغک    212

 

 

مدر  سرشاخه های هوایی    Horse tail   Equisetaceae Equisetum

  arvensis

دم اسب    213
مقوی-بند آوردن خون ترمیم انساج-تامین عناصر معدنی بدن-رفع بیماری سل و قولنج کبدی و سنگ کلیه و درد مجاری-التیام زخم ها-ضد عفونی کننده  پایه نازک دارای کلروفیل    Horse-tail   Pteridophytes  Equisetum arvense دم اسب    214
تقویت عمومی بیماران (آرد)-روغن در اگزما-جلدی اطفال و نورودرمیت و کلسترول زیاد خون  خامه و در مجموع کاکل    maize   gRAMINEAE   Zea mays L. ذرت    215
قابض- بند آوردن خونریزی- قطع اسهال-بواسیر- شقاق و کتوم- ترشح غیر مداوم ادرار  ریشه   Krameria  Legominosae Krameria triander  Ruiz راتانیا    216
مخروط مقوی معده-آرام کننده-ضد تشنج-در تصفیه خون- ضد کرم- تب بر-اسانس خواب آور-اشتها آور-تقویت کلیه-در بیماری های جلدی و نقرس  برگ    Hop   Cannabinaceae   Humulus lupalus رازک    217
ریشه مدر و دفع آوره و اشتها آور- دفع ادرار-سنگ برگ ، ریشه ،   Fennel   Umbelliferae Foeniculum vulgare رازیانه    218

 

کلیه ازدیاد شیر-میوه نیرو دهنده-آرام کننده-نفریت-سرفه-آسم- مقوی معده-قاعده آور  میوه 
ضد نفخ-مقوی- مدر  میوه    Fennel   Umbelliferae Foeniculum

  vulgare

رازیانه    219
مقوی معده-رفع نفخ-آرامش دل پیچه و درد انقباض

معده- آسم-سردرد یکطرفه- سرگیجه-سرفه-رونشیت- رفع بوی بد دهان-ازدیاد ترشحات شیر-دامپزشکی 

میوه    Anise   Umbelliferae  Pimpinella anisum رازیانه رومی    220
مقوی قلب و دهانه معده- رفع مالیخولیا- مسکن درد کبد و درد پشت و درد مفاصل و رماتیسم و تنگی نفس و

ادرار بی اختیار و رفع ترس 

برگ  Elecampan  e  Compositae  Lnula helenium راسن    221
قابض- ملین-مسهل(بسته به مقداری که خورده شود) قی آور- مدر-ضد کرم  دانه ، میوه ، گل  Wood waen  Legominosae Genista tinctoria L. رتم    222
گلها نرم کننده وتب بر-افزایش ترشح صفرا-تسکین سرفه  گل  Jersey cud  wood  Compositae Gna phalium luteo  albuml رجل القط زرد    223
ادرار آور-بند آورنده خون-تقویت کننده (ریشه) از رنگهای مهم گیاهی  ریشه  Madder   root   Rubiaceae   Rubia tinctorum روناس    224
ریشه مدر و صفرا بر ومقوی- ملین در حسب البول-رفع ریشه  Madder  root  Rubiaceae  Rubia tinctorium روناس    225

 

ادرار و احتقان کلیه-آلبومینوری- صفرا در خون و یبوست 
مقوی تلخ-اشتها آور- محلل و محرک هضم-ملین- مسهل  ریشه   Rhubarb  Polygonaceae  Rhubar bes ریباس    226
دم کرده ضد تشنج-تقویت هضم- مدر-رفع سر درد

یکطرفه-سردرد عصبی- رفع نفخ-سرگیجه- دل پیچه- سرفه-آنژین-سیاه سرفه-ازدیاد شیر 

برگ   Basil  Labiatae Ocimum

 Basilicuml

ریحان    227
باز کننده گرفتگی دماغی-محلل ورم های اعضاء-ضعف معده- بوئیدآن جهت رفع سر درد گرم مزاجان  برگ    Basil   Labiatae Ocimum   basilicuml ریحان    228
مدر-خلط آور-ضد انگل های روده ای-اثرات مسهلی  ریشه    Orris root   Jrisaceae Iris_germanica-

Florentica  Spuriapall

ریشه ارسیا    229
به عنوان چسب مصرف صنعتی دارد. اندام هوایی گیاه در ابتدای رشد مصرف خوراکی دارد.  ریشه  Giant  asphodel  Meliaceae Eremurus  spectabilis ریشه سریش    230
ملین- برطرف کننده ناراحتی های عصبی  ریشه   Rhubarb  Polygoneceae  Rheum ribes ریوند    231
ناراحتی های گوارشی-ضد کمی ویتامینc– تقویت قلب-تب بر-اختلالات عصبی- سرگیجه  میوه   Mastree  Rosaceae Crataegus . aronia

 L

زالزالک    232

 

 

گل و برگ مدر-اشتها آور-ضد کرم- ممن کلیه- مثانه-

نقرس و سنگ کلیه و دانه در کچلی-دفع شپش  و جرب و از کل گیاه رفع حبس البول و تسهیل دفع ادرار 

کلیه گیاه  Field  larkspur  Ranunculaceae Consolida regalis  L. زبان پس قفا    233
پوست درخت قابض و تب بر و خلط آور-برگ ملین ومسهل و رفع رماتیسم و نقرس- مدر-معرق  برگ درخت   Ash-tree  Oleaceae  Fraxinus excelsior زبان

گنجشک 

  234
ریشه آن به عنوان قابض و تونیک-اسهال خونی- خنک کننده- مبرد-بادشکن-تب بر-روماتیسم  ریشه   Pavonia   Malvaceae Pavonia odorata  willd زردار    235
ضد سرفه-یبوست ورم پا- تصفیه کننده خون-سرماخوردگی-دافع کرم معده-تحلیل ورم ها  میوه  Apricot tree  Rosaceae Prunus armeniaca  L. زرد آلو    236
میوه برای سرماخوردگی و رماتیسم- ناراحتی پوستی-

جرب-خارش-تب مالاریا-معرق-مسکن- ضد تشنج-

آماس بینی-ریشه در جراحت 

تخم ، میوه ، ریشه   Bur weed  Compositae Xanthium  strumarium زردان    237
باز کننده انسدادکبد- خشک کردن زخم ها و رفع درد

ورم- مضر برای قلب-تب بر-بادشکن- التیام زخم 

پوست ،

شاخه ها 

 Curcuma  Zingiberaceae Curcuma  domestica var زرد چوبه    238
قابض- مقوی کبد-قلب-صفرابر- بند آوردن خون میوه وبرگ   Barberry  Berberidaceae Berberis vulgaris  L. زرشک    239

 

بواسیر-مدر-زخم روده-اسهال- تب بر 
پایه برای تهیه چسب  صمغ  Cherry  gum   Prunus  armeniaace زدو    240
تقویت معده(زعفران خشک)- مسکن-تسریع بیرون ریختن دانه ها-سرخک- آرامش بخش-پاک کننده کلیه

و مثانه- سردرد 

پرچم   Saffron  Indaceae  Crocus sativus L. زعفران    241
قابض- رفع اسهال-التیام زخم معده- تقویت معده- تسکن عطش- التهاب معده-کبد  میوه     Cornaceae  Cornus mas L. زغال اخته    242
ریزوم مدر-خلط آور-دفع کرم- مسهل قوی و قی آور-تحریکات هضم شده-خیز عمومی-استسقاء- (آب آوردن انساج به مقدار کم)  ریزوم ،گل   White-flog   Iridaceae  Iris florentina زنبق    243
سرماخوردگی سخت-قی آور-التهاب سینه-سرفه- ضد سم-تقویت معده- مدر-معالجه بیماری مزمن کلیه  میوه   Ginger  Zingibrraceae Zingibera  officinalis rosa زنجبیل    244
ریشه اثر مقوی- نیرو دهنده-نسج مخاط- مدر-معرق-اشتها آور-ضد باکتری و ضد عفونی کننده در بیماری ریشه   Inut  Compositae  Inula helenium L. زنجبیل شامی    245

 

های تنفسی و هضم پوستی 
رفع بیماری کبدی- مثانه-اسهال-سرفه- اخلاط خونی-

نزله ششی- قابض-مدر- سرماخوردگی و خونروی 

برگ  Hartis  tongue  Pteridophytes Phyllitis

 scolopendrium

زنگی دارو    246
ضد آسم-ضد نفخ  سرشاخه های گل دار    Catmint   Labiatae   Nepeta bracteata زوفا    247
بادشکن- نرم کننده سینه-در سرماخوردگی و سرفه-رفع آسم و بیماری ریوی  سر شاخه

های گلدار 

 Hyssop  Labiatae Hyssopus  officinalis زوفا    248
پایین آورنده فشار خون-تب بر-قابض-التام زخم سر- زخم دهان- استحکام لثه و دندان  میوه   Olive tree  Oleaceae  Olea aucheri زیتون    249
محرک- ضد تشنج-آرامش بخش- معرق- مدر  میوه   Linden  Tiliaceae Tilia sylvestris Desf زیرفون    250
میوه بادشکن- معطر کننده غذا- ریشه قابض در اخلاط خونی-برگ آن مصارفی شبیه جعفری دارد- مصرف آن شبیه زیره سیاه است  میوه ، ریشه   Arnut  Umbelliferae Carum Bulbo  castanum زیره    251
درد دندان-سختی نفس-تحلیل باد نفخ روده ها و معده میوه  Cumin seed  Umbelli ferae Cuminum زیره سبز    252

 

و کلیه مفید است   cyminum L.
بادشکن- اگزما-مقوی معده-افزایش شیر-قابض- تنگی نفس-باد شکن کلیه و مثانه-رفع عوارض برای کلیه باکتری ها  میوه   Caraway  Umbelli ferae  Carum carvi L. زیره سیاه    253
گرفتگی های کبدی- مقوی معده-سرفه سرد-ضد درد  میوه   Lovage   Umbelli ferae Levisticum  officinale زیره کوهی    254
عطر و طعم دهنده-ضد نفخ  میوه  Bishopis  weed fruit  Umbelliferae  Carum copticum زنیان    255
معرق-رماتیسم-آسم-زکام و برونشیت-ناراحتی حلق و حنجره-جلوگیری از ریزش مو  برگهای سر شاخه های جوان   Jaborandi  Rutaceae Maranham  jaborandli ژابوراندی    256
نیرو بخش-محرک-مقوی-بادشکن-بی نظمی های عصبی-فراموشی- دردهای ناحیه قلب  ریشه   Gin seng  Araliaceae  Pany ginseng ژین سنگ

(گیاه جوانی) 

  257
رقیق کردن خون و از بین بردن لکه های خونی پوست- برگ ، میوه ،  Sago  palmae Metrox ylon sagu  Rottb ساگو    258

 

 

التیام زخم ها  جوانه های

انتهایی 

نیرو دهنده- ضد تشنج-قاعده آور-ضد خونروی-التیام زخم ها-حشره کش- افزایش قوه ی بینایی  کلیه اندام

های هوائی در زمان گلدهی 

 Rue  Rutaceae Ruta graveolens L. سداب،سیاب    259
ضد عفونی کننده-ضد قارچ-شستشو دهنده موی سر و بدن  برگ  Nathural

  henna

  Phamnaceae Zizphus spina –

  christii

سدر    260
میوه عاری از دانه نرم کننده-سرفه-ملین-تهیه شربت و برای رفع بیماری رماتیسم- زردی- نرمی استخوان-اسکوربوت و دیفتری  برگ ، میوه

عاری از دانه 

  Yeu  Taxaceae  Taxus baccata سرخدار    261
روماتیسم مدر-خنک کننده- ضد کرم- بیرون افتادگی مقعد  ساقه و سر شاخه های جوان  Polypodaicea  e  Polypodaiceae Pteridium  aquilinum L سرخس

عقابی 

  262
قابض- مقوی معده- تب بر-قع هر نوع خونریزی- زخم اثنی عشر و زخم معده- آشتها آور  برگ   Arbor     Cupressaceae       T. Orientalis سرو تبریزی (خمره ای)    263

 

 

در تهیه نوعی چسب به نام سریش-قی آور و مدر-در انواع اولسرها به کار می رود  ریشه   Asphodel  Liliaceae Asphodelus  ramosus سریش    264
ناراحتی های معده-جلوگیری ازتهوع  صمغ    Chio gum   Anacardiaceae   Pistacia atlantica سقز    265
ساقه قابض- بیماری های کبدی مثانه-سرفه واخلاط خونی(برگ)-بازکننده مجاری عروق  برگ،ساقه  Harts  tongus  Playpodaiceae Phyllitis

 scolopendrium

سقولوقندریون    266
مسهل قوی-در آب آوردن انساج و امنیت در دوره بارداری- رفع یبوست مسن- تب بر- قطع قاعدگی-نرم کننده  کل گیاه   Mercury  Euphorbiaceae  Mercurialis annua سلمه تره    267
بند آورنده خون-بر طرف کننده اسهال-چاشنی غذا  میوه    Sumac   Anacardiaceae   Rhus coriaria سماق    268
برگچه و میوه ملین و مسهل- رفع یبوست  برگ   Senna  Caesalpinaceae Cassia angustifolia سنا    269
التهابات غشایی ومخاطی زکام- عفونت های برونشها تب برمفرح ضدقی-تقویت معده وکبد  میوه   Olester  Elaeagnaceae Elaeagnus  angustifolia L. سنجد    270
ضداسکوربوت- رفع فقدان ویتامینc-ضدکرم-دانه ملین ملایم-ازمیوه دررفع بیماری جلدی دام ها دردام پزشکی-ماده روغنی آن در آنژین  میوه،پوست،ساقه  Sallow  thorn  Elaeagnaceae Hippophae  rhamnoides سنجد تلخ    271
ضددردبرای بیماری های نقرس  ریشه های Colchicum   Liliaceaae Speciosum – سورنجان    272

 

 

غده ای    corms   Colchicum
مقوی-بادشکن- تب بر- ضد سم-التیام زخم ها-التهاب های پوستی در اطفال  میوه   Soy bean  Legominosae  Glycine max L. سوژا (لوبیای چیتی)    273
برطرف کننده سرفه- نرم کردن سینه  میوه  Sebestan

  plums

  Borsginaceae   Cordia myxa سه پستان    274
پوست ملین-مسهل- معالجه جرب وکچلی واتیام زخم ها-ناراحتی پوستی  پوست   Frangula  Rhamnaceae Rhomnus frangula  L. سیاه توسه    275
ملین مسهلی-یبوست مزمن- صفرابر بودن-یبوست اسپاسمودیک(تشنجی)-رفع چاقی  برگ   Dog-wood  Rhamnaceae  Frangula alnus سیاه توسه    276
زیاد کننده شیر-ضد انگل های روده-مسهل- ضد نفخ  میوه  Black

  cumin

Rhanunculacea   e   Nigella sativa سیاه دانه    277
جلوگیری از یبوست- ملین- تب بر- ضد کرم-خواب اور- مدر-التهاب کلیه ومثانه- سرماخوردگی  میوه ریشه،برگ   Apple  Rosaceae  Malus orientalis سیب    278
از اعضای سبز جهت روماتیسم ازغده برای بیماری اسکوربوک- سوختگی های بدن-  آرام بخش  غده   Potato  Solanaceae Solanum  tuberosum L. سیب زمینی    279
مفیدبرای بیماران دیابتی که به جای سیب زمینی می غده   Girosol  Compositae Helianthus tuberosus L. سیب زمینی   280

 

 

توانند استفاده کنند- چاق کننده سرفه وخشونت سینه ترشی 
ضد اسکوربوت- مدر التیام زخم- مداوای زخم ها- بواسیر دردناک-برگها به صورت خام مصرف می شود  برگ یا گیاه کامل  Beccabunga Scrophulariacea  e Veronica  Beccabunga سیزاب    281
تخم گیاه مدرومعرق-نرم کننده سینه-التیام زخم ضدکمی ویتامین  بذر  Garlic  mustard  Crucifereae Alliaria officinalis  Andrzey سیرک    282
بادشکن- ضد عفونی کننده-ضد کرم- آرامش بخش-مفید برای طحال و کلیه و معده-معالجه سرماخوردگی  میوه  Garlic  Liliaceae  Allium salivum سیر مزروع    283
قطع خونریزی- قابض-مدر-نرم کننده سینه- روماتیسم-جوان کننده  برگ،میوه،  تخم   Cycas  Cycadaceae Cycas revolute  thund سیکاس    284
تقویت نیروی جنسی-مقوی جهاز تناسبی- معالجه پشت دردودرد استخوان شکسته-لک وپیس-درد معده- بیماری های پوستی  دانه   Psoralea  Legominosae  Psorale aplicata سیها    285

 

پوست مدر- معرق-تقویت هضم- قابض- ضدعفونی

کننده- بیماری های کلیه-مثانه-مجاری ادرار- جلدی-

روماتیس-نقرس- سیاتیک 

جوانه مولد گل  Blank poplar  Salicaceae  Populus nigra شالک،سفیدچوب    286
جهت زخم های خشک وجراحت ها- انگل کش وکرم های ریزنظیر کرم گوشت وپنیر وغیره  گل     Resedaceae Ochraclenus  baccatus Del شاماخ    287
پوست آن قابض وتب بر وعصاره گل دررفع نقرس-

روماتیسم وسیاه سرفه ورفع اسهال ومغز دانه  در واریس وبواسیروروغن آن برای درد اعصاب وپوستی 

پوست ، میوه  Conqueror  – tree Hippocastanace  ae Aesculus  Hippocastanum شاه بلوط هندی    288
پوست ریشه دافع کرم (کرم کدو)-کاهش قند خون بیماری قند- میوه قبل از رسیدن قابض وبعد رسیدن ملین شیره در رفع درد گلو التهاب دهان  پوست ریشه،برگ،میوه نارس ورسیده  Black  mulberry  Moraceae  Morus nigra شاه توت    289
از پوست بعنوان مقوی-نیرو دهنده-قابض-تب بر-ضد اسکوربوت-ضد کرم- از پوست درکمبود ویتامین c– تب های شدید  پوست ریشه وساقه وبرگ   Azedarach  Meliaceae  Melia azedarach شاه پستانه    290

 

قابض- مقوی-ضدتشنج-تب بر-مقوی قلب-ازعصاره دردردعصبی-ناراحتی هضمی  برگ یا گل گیاه  Common

 vervain

 Verbenaceae Verbena officinalis شاه پسند وحشی    291
خلط آور-مدر و معرق-مقوی معده و تصفیه خون-اشتها آور-جذام و رفع بیماری های پوستی و برخی بیماری های پوستی  گیاه کامل  Leaved  fumitory  Fumariaceae Fumaria parviflora شاه تره    292
ضد اسهال-مقوی  میوه   Hemp seed  Cannabinaceae  Cannabis sativa شاه دانه    293
دانه دردردنقرس وروماتیسم-درتحریکات عصبی

وصرع-باعث ازدیاد ادرار وعرق شده درالتهاب مجاری ادرارویبوست-روغن در دل پیچه با استفراغ 

میوه   Hemp  Cannabinaceae  Cannabis sativa شاه دانه    294
التیام جراحات و زخم ها-ناراحتی قلب و مدر- ملین و آرام کننده-قاعده آور  برگ و دانه و گل  Wall flower  Cruciferae Cheiranthus cheiri  L. شب بو    295
تازه آن مسهل-خشک آقابض-سرفه-ضدعفونی کردن سینه- ضد آسم-سرطان معده و گلو  برگ و گل   Clover  Legominoaceae  Trifolium    repens شبدر سفید    296
قابض- التیام زخم-تصفیه خون- تسکین استفراغ- تقویت معده کودکان  گل گیاه  Wound  wort  Legominosae Anthyllis  vulneraria شبدر زرد    297

 

 

محلول تیزابی کاربرد سنتی وصنعتی دارد  اندام هوائی     Chenopodiaceae Seidlitzia

  rosmarinus

شخار    298
میوه،پوست،ساقه تب بر وازچوب در صنعت به کار میرود میوه،پوست،ساقه  Female –  cornel  Cornaceae  Cornus sanguinea شفت    299
بازکننده انسدادمجاری عروق کرم کردن معده-کلیه وکبد-کاهش اشتها-ایجاد سردرد میکند وخوردن آن باعسل برطرف میشود  میوه   Parship  Umbelliferae Malabaila  schekakul شقاقل    300
آرام بخش نرم کننده معرق وخلط آور-مداوای

برونشیت-نزله های ششی-آنژین ها-سرفه مقاوم- آسم ودردگوش ودیسانتری 

گلبرگ  Corn poppy   Papaveraceae  Papaver rhoeas شقایق    301
برطرف کننده سرفه-  ضد تب طعم دهنده  مان  Trehala

  manna

  Compositae Echinops

  cephalotes

شکر تیغال    302
شیره غده در رفع سرفه های مزمن- نزله های برونشیتی(مقوی دید چشم- سنگ مثانه را خرد می کند) غده   Turnip  Cruciferae  Brassica nupus L. شلغم    303

 

مسهل وقی آور(میوه)-ناراحتی پوستی جرب (برگ)-ضدرماتیسم-ضدعرق(پوست)  میوه،برگ،پوست  Evonymus, spindle tree  Celastraceae Euonymus  europaea شمشاد رسمی    304
قی آور- جوشانده ساقه وبرگ برای بهبود اولسرهای چرکین واسکوربوت وغانقرایایی-درمان جرب در دامپزشکی  کلیه گیاه  Spindle tree  Celastraceae Evonymus  europaeus شمشیر    305
مقوی-مدر- ورم طحال-کبد- درد کمر-برودت مثانه-بواسیر  برگ و تخم   Fenugreak  Legominosae Trigonella foenum  L. شنبلیله    306
قابض- مقوی معده- التیام زخمها و جراحتهای کهنه  برگ ،میوه  Buck  sbeard  Compositae Trapopogon  pratesis شنگ    307
قابض- بازکننده انسدادو گرفتگی مجاری طحال و مقوی کبد-جلوگیری از سفیدی مو- درد دندان-بواسیر و آبله  گل،پوست،

ریشه،شاخه 

Athel  tamarisk  Tamarica ceae Tamarix aphylla L. شوره گز    (گز شاهی)    308
مسکن درد سرطانی و جلوگیری از پیشرفت آن وبهبود آن-سیاه سرفه- آسم-آرامش درد عصبی  برگ   Hemlock  Umbelliferae Coniumma  culatum شوکران  کبیر    309

 

میوه اثرمقوی معده-بادشکن-مدر- ضدتشنج- رفع استفراغ-زیادکننده شیر-تسکین درد-آرام کننده دل پیچه وسکسکه- دردامپزشکی برای نفخ وغذا  برگ ومیوه   Oill  Umbelliferae Anethum  graveolens شوید    310
مدر- معرق- تسویه خون-سنگ کلیه-نقرس- زردی- ذات الجنب-التیام زخم-تورم پروستات- میوه طعمی شبیه قهوه-درمان حمله-عدم ادرار  میوه برگ  Catch-weed  Rubiaceae Galium Aparine L. شیر پنیر    311
قسمت های هوائی آرام کننده- قابض و مدر- ضد تشنج-رفع حمله و صرع و در معده و کبدی وآب آوردن انساج-گواتر-دفع ادرار و سنگ کلیه و اسکوربوت  میوه،برگ  Yellowladie  s  Rubiaceae  Galium verum L. شیر پنیر    312
مصونیت 10تا20درصدی از تشعشعات اتمی-ملین بسیار مناسب- تب بر  مان  Pockspray

  manna

  Polygonaceae Cotoneaster

  numulaia

شیر خشت    313
رفع سرفه های عصبی-برونشیت-التهاب نای واثنی عشروزخم معده-درداروسازی برای رفع تلخی بعضی از داروها وکمپرس بعنوان رفع زخم  ریشه   Liguorice  Papilionaceae Glycyrrhiza  glabraL. شیرین بیان    314

 

 
خلط آور-افزایش دهنده فشار خون- ناراحتی گوارشی  ریشه    Licorice   Leguminosae   Glycyrrhiza glabro شیرین بیان    315
مسهل-تب بر-سردرد-انگل کش- مسمومیت(دانه)-

ضداسهال-سرماخوردگی-جذام-آرتروز(برگ) 

دانه وبرگ   Paratella  Legominoceae Abrus precatorius

 l.

شیرین بیان هندی    316
پوست و چوب تلخ و مقوی- خلط آور و ضد کرم- اشتها آور و آرام وکننده-استفراغ و بیماری های پوستی-سوء هاضمه-دیسانتری  پوست و چوب و برگ و ریشه   Sisso tree  Papilionaceae  Dallbergia sisso شیشم(جگ)    317
مدر-معرق- تصویه خون نیرودهنده(خفیف_-رفع

روماتیسم وبیماری های پوست ومجاری ادراروسوداوکم

خونی دختران-سرطان-جذام- خارش 

ریشه وبرگ   Soapwort Caryophyllacea  e Saponaria  officinalis صابونی    318
بعنوان نرم کننده جهت تهیه داروهای گوارشی  صمغ   Gum arrbic   Mymosae   Acacia Senegal صمغ عربی    319
نرم کننده-دربرافروختگی والتهاب گلو ودستگاه

گوارش-درتهیه قرصها وماده غلیظ کننده وآهارپارچه

وچسب ومرکب وکاغذ سازی 

صمغ    Guniarabic  Mimosaceae  Acacia senegol صمغ عربی    320

 

 

 
کاهش درد- ضد تهوع-کمر درد-سکسکه- بادشکن- سوزاک-ناراحتی های پوستی -تب بر(خورده های چوب) برگ پوست  White sandalwood  Santala ceae Santalum album L. صندل سفید    321
خنک کننده (چوب)- قابض- ناراحی های صفراوی ورفع التهاب وسردرد-کاهش تب-قطع خونریزی-معرق-مسمومیت  برگ پوست  Red  saunders  Legominosae Dterocarpus  santalinus L. صندل قرمز    322
اشتها آور-مقوی معده- ضدانگل- ضداسکوربوت-التیام زخم دهان  بذر ،برگ   Tarragon  Compositae Artemisia  dracunculus طرخون    323
مدر-التهاب آور-ورم کلیه که ناشی از سنگ باشد-یرقان-رماتیسم مزمن- ضد عفونی کردن حلق و گلو  ریشه  Rest  harrow  Legominosae  Ononis spinosa L. عجرمه    324
زخمهای دهان و گلو-بیماری ریه دو سینه-مسهل-تحلیل ورم ها  دانه   Lentil  Legominosae Lens culinaris  medic عدس (نرسک)    325
مخدر قی آور-سمی است ایجاد سرگیجه و تهوع-اختلالات حافظه و ضعف می نماید-خلط آور- صفرا آور  ریزوم و ریشه  Red root  Papaveraceae Sanguinaria  canadensis عرق الدم    326

۵۵

 

در فلج-تتشنج-بی حسی و بی خوابی اعضاء-رفع زخم با چرک و خورنده- تنگی نفس-سرفه-ترک پا-رماتیسم(سمی است)  برگ   Java plum  Asclepiadaceae Calotropis  gigantea عشر 

(استبرق) 

  327
برگ آن قاعده آور-میوه قی آور- تسکین درد-معرق- زخم پا- یبوست- درمان کچلی- رماتیسم دارای مسمومیت زیاد  برگ میوه   Ivy  Araliaceae  Hedra Helix عشقه    328
نیرو دهنده- هضم کننده-صفرا بر مسکن اعصاب- ضد عفونی مجاری ادرار- ضد نزله-مدر- قابض و تقویت دستگاه تنفس و رحمی و تسکین اعصاب و…  سرشاخه های گلدار   Hard hay  Hypericaceae Hypericum  perforatum L. علف چای    329
خلط آور-اشتها آور-تصفیه خون-رفع بیماری های ریه و سل و معده ای و زردی-ضد اسکوربوت- نیرو دهنده-مقوی معده-تب بر-کرم کش- آرام کننده اعصاب  کلیه گیاه  Watercress  e  Cruciferae Nasturtium  officinala علف چشمه    330

 

 

در بیماری های پوستی(جرب کچلی)-زخم سرطان ودرد دندان  پوست،ریشه،برگ گیاه،شیره   Tooth wort Plumbaginaceae Plumbago euro  paea علف دندان    331
ریشه ضد تشنج- رفع ناراحتی عصبی-هیستری-کاهش

بیماری قند- تحریکات روحی زیاد- صرع- رفع بی خوابی-بادشکن- ضد کرم 

ریزوم-ریشه افشان   Valerian  Valerianaceae Valeriana  officinalis علف گربه    332
قابض مقوی- التیام زخم ها- رفع اسهال و دیسانتری- اخلاط خونی-ورم روده-ترشحات مهبلی-بند آوردن خون  کلیه اندام  Blood –  wort  Polygonaceae Polygonum  aviculare علف هفت بند    333
لینت بخش-پائین آوردن فشار خون  میوه   Jujube  Rhamnaceae  Ziziphus vulgaris عناب    334
اسهال- ضد قی-از صمغ چوب آن جهت گریزان کردن

شپش و کک-پادزهری در قبال تب-حرارت کبد 

پوست   Aquilaria Tymei  a eaceae Aquilaria  agallocha عود    335
مدر-سوزاک-بیماری کلیه و قند- التیام جراحت-

تسهیل زایمان 

 

ریشه،برگ  Water  plantain  Alismaceae  Alisma majus غازیاغی    336

 

 

 
برگ ضد کرم و ریشه قابض- مدر-اسهال ساده-دیسانتری و بواسیر-حمله قلبی و حشره کش- سنگ

صفرا 

ریشه،برگ  Common  agrimony  Rosacease Agrimonia

  eupatoria

غافث    337
ضد کرم و اسپاسم و اسهال-مقوی معده و تب بر-شیره در گزش حشره و خراش پنجه گربه  ریشه،برگ   Tooth tree  Rutaceae Zanthoxylum  piperitum فاخره    338
مسهل قوی(سمی و خطرناک)زیر نظر پزشک- قی آور-

خلط آور-کمی مدر- سیاه سرفه-تب های مخاطی-سکته ناقص- درد رماتیسم کاهش فشار خون 

ریشه   Bryony  Cucurbitaceae  Bryonia dioica فاشرا    339
مدر-خنک کننده-قابض- از برگ ماده سیاه رنگ گرفته و برای نقاشی استفاده می شود- جهت خونریزی سینه و سایر اعضاء-تب بر  ریشه،برگ  Water  horehound  Labiatae Lycopus  europaceus L. فراسیون آبی    340

 

ریشه مسهل و قی آور-شیرابه در رفع ازگیل-در

تسکین درد اعصاب و رماتیسم-رفع کرم- مخلوط با

فلفل سیاه در رفع وبا 

ریشه،برگ   Box tree  Buxaceae Euphorbia  Helioscopia فرفیون    341
قابض- بند آورنده خون-اسهال خونی  سرشاخه خشک  Wort –  grass  Euphorbiaceae Euphorbia  Helioscopia فرندل    342
کاهش درد دندان- پیشگیری از بواسیر-ضد سوزاک-ناراحتی های کبد توام با استثقاء-مسکن درد  میوه Ceyenne  pepper  Solanaceae Capsicum  frutescens فلفل سبز    343
عطسه آور- تحریک کننده بیماران گوارشی و مجاری ادرار-بواسیر-سل-دفع حشرات- تهیه پمادی برای کچلی  میوه   Nutmeg Black pepper  plant  Piper nigrum فلفل سیاه    345
مغز دانه ضد مالاریا-تب بر- مقوی و ضد کرم- آسم- برگهای جوان برای ناراحتی های  کبدی  میوه  Cypresstree  Cupressaceae Capressus  sempervirens L. فندق هندی    346
ملین- مقوی-اسهال خونی  میوه   Mushroom  Agaricaceae Agaricus قارچ خوراکی   347

 

 campestris
لینت بخش-مقوی-سنگ شکن  میوه    Alyssum   Cruciferea Lepideum

  perfoliatum

قدومه شهری   348
لینت بخش-مقوی-سنگ شکن  میوه    Alyssum   Cruciferea   قدرمه شیرازی    349
برگ و ریشه و ساقه اثر مسهلی-ضد کرم-قاعده آور-قی آور- التیام زخم ها و تومورها  کل گیاه  Bean-clover  Papilionaceae  Anagyris foetida قره تاج    350
قابض- مقوی-مدر- ضد نزله-اسهال-میوه مدر و رفع اوره و اسید اوریک خون و کاهش کلسترول و فشار خون میوه،برگ  Christis  thorn  Rhamnaceae Paliurus spina christi قره تیکان    351
پائین آورنده فشار خون و قند خون  میوه   Caucasian  Sayifragaceae Vaccinium  arctostaphyllos قره قات    352
بیماری قند- رفع فشار خون-اسهال- رماتیسم- ناراحتی های پوستی-نقرس- سنگ کلیه- ضد عفونی کردن مجاری ادرار-التیام سوختگی-بواسیر-برفک دهان  میوه   Caucasian  Ericaceae Vaccinium  atctostaphylos قره قاط سیاه گیله    353
ریشه جهت سوء هاضمه- دل درد-اسهال- ضد تب-مقوی-تخم آن جهت وبا- دندان درد  ریشه  Bitter  costus  Zingiberaceae Alpinia  officinerum hance قسط    354

 

 

ریشه جهت سوء هاضمه- کولیک-اسهال خونی-مسمومیت-ناراحتی طحال  ساقه زیرزمینی  Sweet  costus  Zingiberaceae  Alpinia galanga l. قسط شیرین    355
برای بیماری قلبی و عصبی مضر است-مسکن درد یرقان-سر درد ها-چشم دردها- تب بر-سیاه سرفه-تحرک زای مغز  میوه   Coffeebean  Rubiaceae  Coffea arabica L. قهوه    356
بادشکن- معالجه شکم درد اطفال و درعین حال حشره کش است  برگ  Lavender  cotton  Compositae Achillea santolina  L. قیصوم درمنه ترکی)    357
اختلالات حاصله از کمبود ویتامین C– ناراحتی ها ی روماتیسمی- ورم مزمن مثانه  جوانه ها  Iranica pine  Pinaceae Pinus eldarica  medno کاج ایرانی    358
مسهل-بیماری سینه-کلیه-مثانه- اسراف در خوردن آن دل پیچه و پیچیدگی روده ها را منجر می شود  میوه،برگ  Pinenut ,  pinon   Pinaceae  Pinus pinae L. کاج بادامی    359
اختلالات حاصله از ویتامین C–  ناراحتی ها ی روماتیسمی- ورم مزمن مثانه  جوانه ها   Black pine  Pinaceae  Pinus nigra link کاج سیاه    360
اختلالات حاصله از ویتامین C–  ناراحتی ها ی روماتیسمی- ورم مزمن مثانه  میوه،برگ   Chir pine  Pinaceae Pinus longifolia  Royb کاج کاشفی    361

 

درد گلو-  ریه وکبد-تخم آن تقویت اعصاب 

 

 

برگ و پوست وتخم   Spruce  Pinaceae  Picea abies L کاج نوئل    362
اختلالات حاصله از ویتامین C–  ناراحتی ها ی روماتیسمی- ورم مزمن مثانه  جوانه ها   Scotcn pine  Pinaceae  Pinus sylvestris L. کاج وحشی    363
پوست ساقه قابض- اسهال ساده و مزمن و دیسانتری- دم کرده پوست گیاه مقوی  پوست   She-oak  Betulaceae Casuarina  equisetifolia کازورنیا    364
مسکن شدت حرارت خون و صفرا و تشنگی-سردرد های صفراوی-تقویت کبد-درد مفاصل  برگ   Chicory  Compositae Cichorium endivial کاسنی    365
تقویت معده-رفع سوء هاضمه  چوب درخت   Quassia  Simaroubaceae  Q.guianensis diter کاسیای تلخ    366
اکبولیک-نرم کننده-سقط جنین را موجب می شود  پوست   Cacao  Steroliaaceae Theobroma cacao  L. کاکائو    367
تب بر-نرم کننده سینه بادشکن  برگ     Labiatae Ziziphora tenuior  L. کاکوتی    368
مدر قوی-ضد عفونی کننده مجاری ادرار-نرم کننده دستگاه گوارش  گل بذر   Com crest  Gramineae  Zea mays کاکل ذرت    369

 

ازدیاد ترشح شیر-ضد درد و مسکن- التیام زخم ها-بواسیر-ملین- مسهل- بادشکن-حشره کش  برگ   Lettuce  Compositae  Lactuca sativa I. کاهو    370
ضد عفونی کننده-خواب آور آسم- سیاه سرفه- سل ریوی-برونشیت  برگ  Rricky  lettuce  Compositae  Lactuca runcinata کاهوی وحشی    371
پوست آن تصفیه خون-بیماری پوستی0ضدعفونی-سرماخوردگی-دل درد-دندان پوسیده-تورم طحال و خونریزی  پوست   White asp  Salicaceae  Populus alba کبوده    372
دانه در نرم کننده و رفع یبوست والتهاب بدن- گاستریت-ورم روده-سرفه- دیابت-دانه در زخم های دردناک  بذر  Common  flax  Linaceae Linum  usitatissimum L. کتان    373
تقویت قلب- رفع تنگی نفس- مصرف آن خطرناک است  برگ   Silk vine  Asclepiadaceae  Periploca graeca کتوس    374
ضد کرم- تقویت اعصاب-جوشو کورک-سر درد(گرم)-مسهل صفرا-مغز تخم کدو چاق کننده  میوه   Squash  Cucrbitaceae  Lagenaris vulgaris کدو    375
مغز آن در دفع کرم کدو(اطفال)-مغذی- نرم کننده-یبوست- سوء هضم و تسکین در- آرامش بخش- مبتلایان بذر   Pumpkin  Cucurbitaceae  Cucurbita pepo کدوی تخم    376

 

به مرض قند-صابون سازی 
روغن مسهل-در رفع یبوست عادی و از بین رفتن لکه های پوست  دانه واریته

پس از خشک شدن و انواع ناشکفته پس از جدائی میوه

Castor oilplant  Euphorbiaceae  Ricinus communis کرچک    377
روغن آن ملین- مقوی-مصارف صنعتی  نیز دارد  بذر   Caster bean   Euphorbiaceae Riccinus

  communis

کرچک    378
تقویت معده-تحریک اشتها-باز کننده گرفتگی ها و انسداد-به هضم غذا کمک می کند  برگ   Celery root  Umbelliferae  Apium graveolens کرفس پرورشی    379
اسهال خونی-بند آورنده خونریزی و قطع اخلاط خونی-مسهل قوی  ریشه   Flea bane  Compositae Pulicaria dysenterica Gaerth کلبور    380
درد قلب- تب بر-سرماخوردگی-رفع ناراحتی های هاضمه و دل درد  گیاه کامل     Labiatae Teucium  stocksianum کلپوره    381
ضد درد ضد نفخ  برگ  Poleygerma  nder  Labiatae  Teucrium polium کلپوره    382

 

 

در قدیم روغن آن جهت روشنائی بوده-ریشه ها حاوی ویتامینc– ضد تحریک- روماتیسم عضلانی- گرفتگی عضلانی- برونشیت  بذر   Rape  Cruciferae Brassica  campestris L. کلسزا    383
مقوی قلب ومعده- مدر-ملین-ضدکرم-سر درد  برگ و تخم   Cabbage  Cruciferae  Brassica oleracea کلم    384
درد مفاصل-آرتروز_لومباگو- سر درد-مدر-شستشوی زخم های چرکی  برگ و ساقه

زیرزمینی 

 Clematis Ronuncula ceae Clematis florida  thund کلماتیس    385
مقوی معده-سوء هاضمه- اشتها آور-کم خونی- در دوره نقاهت- ضد تب-ضد استفراغهای عصبی-اسهال  ریشه   Columba Menispermacea  e Jateorluza  columba کلمبو    386
مسکن-ضدتب-ضدانگل  تخم و دانه  Falselote tree  Ebenaceae  Diospyros lotus L. کلهو

(خزمندی) 

  387
صدا را نم می کند- نرم کننده روده ها و مقعد- سوزش معده و مری-رافع سنگ کلیه-شفافیت پوست  میوه   Sesame  Pedauaceae Sesame indicum L. کنجد(سمسیم)    388
دانه آن مقوی و اشتها آپور- برگ آن در درمان دیسانتری و تسکین درد در ضرب دیدگی و دانه اثر

مقوی باء 

دانه و برگ  Deccan  hamp  Malvaceae Hibiscus  cannabinus کنف    389
خارج کردن اخلاط سینه-رفع جرب  ضماد   Cardoon  Compositae Cynara cardun کنگر    390

 

 

 culus
تنظیم اعمال کبدی- افزایش ترشح صفرا-کمبود ویتامین c– احساس صدا در گوش-سر درد  عصاره برگ  وساقه   Artichoke  Compositae Cynara scolymus  L. کنگر فرنگی    391
امراض کبد و طحال-قابض و مقوی-رفع آب اوردن و کم خونی ورنگ پریدگی دختران و ضعف عمومی-حالات عصبی-جوانه نیرو دهنده  میوه،ریشه،پوست  Common  caper  Capparidaceae  Capparidaceae کور، کبر    392
تقویت معده-کبد- یرقان-اسهال-مدر-افزایش شیر- اخراج کرم معده-سنگ مثانه  میوه و برگ  Wild  myrthe  A paragaceae Russus aculeatus   L. کوله خاس    393
پوست ضد کرم و درمان جذام- دیسانتری و برنشیت-آسم  پوست  Musquit  bean  Mimosaceae  Prosopis spicigera کهور    394
رفع التهابهای سطحی-التیام زخمها-رفع ناراحتی عصبی و درمان صرع- ضد خونروی و بند آوردن خون و رفع خونروی  گیاه کامل   Capsella  Cruciferae Capsella bursa pastoris کیسه کشیش    395
در تصفیه خون و رماتیسم ونقرس ، ذات الجنب و اخلاط خونی-تب بر-التیام زخم-صفرا بر- درتهیه شراب  برگ،پوست، ریشه   Box tree  Buxaceae Buxus  sempervirens کیش    396

۶۶

 

تقویت قلب- مدر-رماتیسم- کولیک-تب بر-در حشره

کش استفاده می شود-قابض- جبران کمبود ویتامینc

میوه   Kiwi fruit  Dilleniaceae Actinidia rufa  planch کیوی    397
نرم کننده-مدر-تصفیه خون-سرفه- زکام- ذات الریه-بی اختیاری دفع ادرار-کلیه و کبد وطحال-سرخک و

مخملک-سوختگی و تسکین درد 

گل،برگ،سرشاخه های گلدار   Borage  Boraginaceae  Borago officinalis گاوزبان    398
افزایش مقاومت بدن در مقابل سرماخوردگی-آب میوه برای مقاومت در برابر زخم های عفونی  میوه   Grape fruit  Rutaceae Citrus paradisi  macf گریب فروت    399
ریشه مدر-جوشانده گیاه مدر قابض قاعده آور-ضد انگل و کرم کن-التهاب کلیه  ریشه، برگ  Large nettle  Urticaceae  Urtica dioica L. گزنه درشت    400
محرک- ملین- معرق- ضد روماتیسم  ریشه، برگ   White dead  Labiatae  Lamiun album L. گزنه سفید    401
مقوی معده-رفع سوء هاضمه-بادشکن- نرمی سینه(تخم)-آبله و سرخک(برگ)  تخم و برگ   Coriander  Umbelliferae Coriandrum  sativum گشنیز    402

 

 

آرام بخش- تب بر-مقوی و فرح آور- قابض ولی در عین حال ملین-مقوی قلب و معده و هاضمه  میوه   Pear tree  Rosaceae Pirus communis L. گلابی 

 

  403
ضد کرم- ناراحتی پوستی-خارش-بواسیر-رفع التهاب و ترشح زیاد- باد سرخ-گل در درمان آسم و باز کننده دمل و جراحات  پوست،ساقه، ریشه   Lebbek tree  Mimosaceae  Albizzia lebbek گل ابریشم    404
صفرا بر-تب بر-قاعده آور-سنگ کلیه-کرم روده-التیام دهنده  برگ و دانه و

سرشاخه های گلدار 

Common

 heliotrope

 Boraginaceae Heliotropium  europaeum گل آفتاب پرست    405
مقوی قلب-تقویت و تنظیم انقباضات قلب-تنگی عروق-فشار شریانی را بالا می برد-ورم ماهیچه دل-

ضعف قلب-استسفاء 

برگ  Purple foxglove Scrophulariacac  e  Digitalis purpurea گل انگشتانه    406
بر طرف کننده سرفه  گل  Violet  flower  Violaceae  Viola odorata گل بنفشه    407
ضد عفونی کننده-ضد نفخ-هضم کننده-عطر و طعم دهنده غذا  میوه  Cow

  parsnip

  Umbelliferae Herecleum

  persicum

گلپر    408

 

ضد عفونی کننده-ضد نفخ-هضم کننده-عطر و طعم دهنده غذا  میوه  Cow

  parsnip

  Umbelliferae Herecleum

  persicum

گلپر    409
لینت بخش-ضد سرفه-مدر-شستشو دهنده در مصارف خارجی  گل  Common  mallow  Malvaceae  Malva silvestris گل پنیرک    410
مدر-دفع سنگ کلیه- درمان آب آوردن انساج بدن-قی آور-اثر مسهلی- درمان زخم و بواسیر  گل  Touch me  not  Zygophyllaceae Impatiens Noli tanger گل حنا    411
اولسرهای پوستی-خارش-ضد استفراغ و تقویت مغز-سرعت التیام-معطر چای  ریشه،برگ،گل  Arbian  Jasmine  Oleaceae  Jasminum sumbas گل رازقی    412
گل و میوه و مسهلی و روغن دانه مسهل و استعمال خارجی در رماتیسم و فلج وکلسترول خون و تصلب شرائین رنگریزی  گل و دانه   Saf flower  Compositae Carthamus  tinctorius گل رنگ    413
عطر و طعم دهنده غذا-زعفران تقلبی-ملین  گل   Saf flower  Compositae Carthamus  tinctorius گلرنگ    414
ضد کرم و به عنوان رنگ کننده  گل  Edible rhubarb   fruit   Polygonaceaae   Rheum ribes گل ریواس    415
کرم کش-آرام کننده درد های عصبی-رفع بی خوابی-

التیام زخمها-ضد اسپاسم- کمک به هاضمه-ضد درد 

گل  Passion frut  Passifloraceae Passiflora qucd  rangul aris گل ساعتی    416

 

ملین ضعیف-تهیه گلاب-مربای قند  گل  Damask   rose   Rosaceae   Rosa centifolia گل سرخ    417
ملین ضعیف-تهیه گلاب-مربای گل قند  گل   Red-rose  Rosaceae   Rosa gallica گل سرخ    418
مدر و مسهل  گل و دانه  Spartier  broom  Papilionaceae   Spartium junceum گل طاووسی    419
مقوی معده-ازدیاد ترشح صفرا را  موجب می شود-زخم-جوش-گزش مار-خازش- ناراحتی مزمن- کبد-کلیه  ریشه   Dandelion  Compositae   Taraxacum گل

قاصد،خبرآور

  420
معرف-افزایش دهنده فشار خون- آرام بخش  گل  Oxtongus

  flower

  Boraginaceae   Echium amoenum گل گاوزبان    421
گلها مدر- جهت استثقاء-سرماخوردگی-خوشونت سینه- تسکین سرفه-برگ و گل تب بر  گل و برگ   Blue bottle  Copositae Centaurea cyanus  L. گل گندم    422
گلبرگ ملین-رفع یبوست کودکان-در عطر سازی و خوش طعم کردن داروها  گل  Damask  rosa  Rosaceae  Rosa damascena گل محمدی    423
قی آور- مدر-سوزاک- ضد اسپاسم  گل و پیاز   Tuberosa  Amaryllidaceae Polianthes  tuberosa گل مریم    424
رفع خشکی پوست- در بیماری های جلدی و دیابیت-در روغن  Tree  Onagraceae  Oenothera biennis گل مغربی    425

 

 

فرآورده های زیبائی   primorse
تصفیه خون-ملین ملایم-رفع التهاب-آرام کننده-مقوی-معرق-خلط آور- رفع یبوست-سرفه-برونشیت-

ذات الجنب-بی خوابی-  خون در ادرار 

 

کلیه گیاه   Daisy  Compositae  Bellis perennis گل مینا    426
ساقه زیر زمینی اثر مسلهی قوی و خطرناک-رفع صدای مبهم در گوش-غده در تورم عضوبدن  غده و ساقه

زیر زمینی 

 Sew-bread  Primulaceae Cyclamen  europaeum گل نگونسار    427
آرام بخش و مدر  گل  White

water lily

 flower

 Nymphaeaceae  Nymphaea alba گل نیلوفر    428
معرق-تصفیه کننده خون-پائین آورنده قند خون  گل  Marigold  flower  Compositea Calendula  officinalis گل همیشه بهار    429
معرق-تصفیه خون- التیام زخم- قی آور-کبد و زردی-

ضعف اعصاب و کم خونی-کاهش فشار خون- زخم معده و گوارش و سوختگی- اگزما و سرمازدگی و جوش 

گل  Marigold  flower  Compositae Calendula  officinalis گل همیشه بهار    430
جوشانده گلها جهت معالجه زخمها و جراحت داخل گلو-مرهم سوختگی همراه با روغن زیتون-بزاق آور  گل  Winter  flower Caly cantha  ceae Chimonanthus  praecox گل یخ    431

 

قابض- درد معده-ناراحتی های پوست-قطع خونریزی زخم-مفید برای دیابت-حشره کش  میوه،برگ،پوست   Guava  Myrtaceae Psidium guajava L. گواوا    432
رفع دندان درد(جوشانده ریشه و شاخه ها و برگهای

مسن)-خود گیاه خاصیت حشره کشی-ملین-سنگ

کلیه-ورم ملتحمه 

 

میوه   Tomato  Solanaceae Lycopersicum.escu  lentum گوجه فرنگی    433
قابض شکم اما غالباً ملین ومسهل-سرفه- خرد کننده سنگ مثانه- رفع جوش بدن اطفال-تحلیل ورم  میوه   Sloe tree  Rosaceae  Prunus spinosa L. گوجه وحشی    434
باز کننده انسداد مجاری-تب بر-بادشکن- نقرس-تلخی دهان-سرگیجه- اسهال حاد-اختلالات کبد- مفاصل-زخم  شاخه و گل گیاه   Hares ear  Umbelli ferae Bupleurum  rotundifolium گوش خرگوش    435
مدر-ملین-ضد غفونی کردن مجاری ادرار و ازدیاد ترشح ادرار-بواسیر  دم کرده گیاه  Wall wort  Urticaceae Parietaris  officinalis گوش موش    436
بواسیر(ریشه)- دم کرده غلیظ گیاه موجب ریزش موها و مسمومیت می شود- از ریشه ها در معالجه اسهال  ریشه  Humble  plant  Legominosae  Mimosa pudica L. گیاه حساس    437
ویتامینA-مدر-دم آن در ناراحتی کلیه- و مجاری ادرار میوه   Wild cherry  Rosaceae  Cerasus avium گیلاس    438

 

و ورم کلیه و رسوبات آن- آلبومینوری و روغن هسته در درد معده برای اطفال 
ضد اسکوربوت و تصفیه خون- شیره آن در نزله های

تنفسی-برونشیت ها و اخلاط خونی-رفع بیماری سینه وسل  و لنفاتیسم و جلو گیری از ریزش مو 

برگ، گل  Garden  nasturtium  Tropaeolaceae Tropaeolum majus لادن    439
مسهل-دفع کرم-در اثر خیساندن در آب تولید نوعی ماده رنگی برای رنگ انواع شیرینی  ریشه  Marvelofpe  ru  Nyetaginaceae  Mirabilis jajapa لاله عباسی    440
شاخه وبرگ ضد تب- مسکن- ضد درد-نرمی استخوان بچه ها-بزرگ شدن معده-ناراحتی کلیه  شاخه برگ  Ground ivy  Labiatae Glechoma  hederaceae لباب الارض    441
مدر(پوست)-قابض-کاهش تب-تقویت چشم- ضد سم-مدر (دانه) و نیز با دانه ضمادی جوش  پوست بذر  Kidneybean  Legominosae Phasaeolus  vulgaris L. لوبیا    442
مدر-تسکین درد های پشت وکمر-ناراحتی مجاری-

التیام زخم-تب بر-افزایش شیر-قاطع خونریزی 

ساقه

زیرزمیتی و تارهای پنبه

 Cat tail   Typhaceae  Typha latifolia L. لوئی(گرز)    443

 

ای 
مسهل-بیماری های پوستی-آسم- بادشکن-ضد انگل- تاولهای چرکی-قی آور  برگ  Luffa  sponge  Cucurbitaceae Luffa acutangula  Roxb لیف(اسفنج گیاهی)    444
ضد سم-معالجه تیفوس-مننژیت-تسکین درد و ورم-مسکن-آرام بخش-ضد تشنج  میوه    Lemon  Rutaceae  Citrus limon L. لیمو ترش    445
تب های عفونی-یرقان پوست آن جهت جوش مفید است-جوشانده پوست برای تسکین سرفه و رفع سوء هاضمه  میوه    Lemon  Rutaceae Citrus limetio ides  tanaka لیمو شیرین    446
ضد عفونی کننده-مقوی معده- رفع عوارض کمی ویتامین c– ضد قی-رفع سر درد(برگ)-دل درد و شکم

درد 

میوه و ریشه   Lime   Rutaceae Citrus auranti folia لیمو عمانی    447
قابض- رفع آنژین-برگ مقوی- بند آورنده خون-ریزوم در جوش و دانه جلدی  کل گیاه  Adderis  tongue  Pteridophytes Ophioglossum  vulgatum مار زبان    448
مدر ضعف عمل مثانه-زردی-تقویت قلب و نیروی

جنسی- ضعف کبد(ریشه)برای بیماران کلیوی تجویز نشود 

ریشه   Asparagus  Asparagaceae Asparagus  officinalis مار چوبه    449

 

 

مدر-مسهل-معرق- التیام زخم- از میوه نوعی ماده رنگی قرمز در نقاشی(مصرف آن با احتیاط کامل)  میوه برگ   Mezereom  Thymelaeaceae  Daphne mezereum مارزیون    450
مسکن حرارت و التهاب صفرا خون- مقوی اعصاب و

نیروی دید چشم-سرفه- عوارض پوستی(دانه) 

دانه  Common  vetch  Legominosae  Vicia sativa L. ماش    451
تحریک پوست و مخاط بدن-سقط جنین-بند آوردن خون و اسانس آن ضد رماتیسم-زگیل و جلدی و خطرناک  سرشاخه   Savin  Cupressaceae  Juniperus sabina مای مرز    452
له شده مغز برای تسکین درد کلیه و کمر به صورت

مالش-همره با عسل در قولنج  کبدی و کلیوی 

میوه و مغز دانه  Rockcherry  Rosaceae  Cerasus Mohleb محلب    453
رفع ناراحتی های معده-تقویت کننده  میوه  Rock  cherry  Rosaceae  Cerasus mahaleb محلب    454
ناراحتی های معده-تقویت کننده  سرشاخه های میوه دار  Wonderber

  ry

  Scrophulaceae Scrophularia

  cf.striata

مخلصه    455
معالجه یبوست-ملین- زخم روده ای-اسهال خونی- میوه و ریشه  Banana  plant  Musaceae Musa sapientum L. مرز    456

 

 

بیماری قند- تب بر-گلهای پخته 
رافع سر درد های بلغمی-بازکننده مجاری تنفسی در زمان زکام- تسکین لقوه و صرع-بازکننده گوش- سرفه-دردقلب  میوه برگ  Sweet  marjoram  Labiatae Origanum  majorana L. مرزنگوش    457
ضد نفخ-مسکن درد دندان جلو گیری از استفراغ و درد قلب- اخراج کرم معده-اسهال- چاق کننده  قسمت هوائی  Savory  Labiatae  Satureia hortensis مرزه    458
ریزوم معرق-مدر- تصفیه خون- نرم کننده- رفع خشکی زبان-فعال کردن ترشح ادرار-تب بر- کبدی- زردی- قولنج کبدی  ریزوم  Quick-grass  Gramineae  Agropyron repent مرغ    459
مقوی-ضد تشنج- رفع سر درد یکطرفه و صرع-ضد عفونی کننده و قاعده آور-ادویه  برگ و

سرشاخه گلدار 

 Orval  Labiatae  Salvia sclarea مرموک    460
تقویت روح و بدن-التیام زخم ها و خراشهای پوست-ضد تشنج و بند آورنده شیر- ورم حلق  برگ و سرشاخه   Sage  labiatae Salvia officinalis  L. مریم گلی    461
تنظیم جریان خون-کاهش ورم- مسکن درد- ترمیم

استخوان شکسته- تونیک برای کلسیم-بواسیر 

ریشه و دانه وبرگ   Teazel   Dipsaceae Dip sacus  Fullonum L. مشط الواعی    462

 

 

جوش و تحلیل ورم ها(ریشه)- ضماد برای برگ وریشه-رفع التهاب مثانه-روماتیسم-تب  ریشه  Amber seed Abelmosk  Malvaceae Abel moschus  moschatus medic مشک دانه    463
میوه قابض-گلها مسکن دردهای عصبی-برگها جهت التیام زخم باز-ریشه برای ورم ها مفید است  میوه،گل،برگ،ریشه  Sweet  acacia  Legominosae  Acacia farnesia مشک نباتی    464
خوشبو کننده دهان- تقویت لثه ها  صمغ   Mastic  Anacardiaceae  Pistacia atlantica مصطکی    465
تنقلات و روغن آن ملین است  دانه  Apricol  kernel  Rosaceae Armeniace  vulgaris مغز هسته زردآلو    466
روماتیسم مفصلی-سنگ کلیه-ناراحتی مجاری ادراری-

ناراحتی قلبی 

 

برگ گل  Meadow  sweet  Rosaceae Filipedula  ulmaria.L.mayim ملکه چمن    467
ضد تشنج-سرطان معده-آن یک- اضطراب-رفع تصلب  شرائین-  مدر پلین  برگ  Greater  celandine  Papaveraceae Cheliddonium  majus L. ملیران کبیر    468
قابض- درد گلو-مقوی- تب بر  برگ و پوست   Horn beam  Corylaceae  Carpinus Batulus ممرز    469
محرک- مقوی معده-ضد کمی ویتامین  C(برگ نازک)-تقویت نیروی جنسی (تخم)  تخم و برگ   Rocket  Cruciferae  Eruca sativa mill منداب 

 

 

  470

 

 

التیالم جراحات- درمان هاری-ضد اسکوربوت-نیرو

دهنده-مقوی- تصفیه- درمان های پوستی و عصبی و اختلالات هضمی-رماتیسم قلبی و ورم لثه 

گیاه کامل   Ditten der  Cruciferae Lepidium  latifolium موچه    471
ضد عفونی- مقوی معده- نیرو دهنده و قابض- بیماری تنفسی و مجاری ادرار و برونشیت و اسهال  برگ،میوه،برجستگی گال   Myrtle  Myrtaceae  Myrtus communis مورد،مورت    472
ضد روماتیسم- خلط آور-عطر و طعم دهنده-برطرف کننده زخمهای سطحی  غده زیرزمینی  Ascalonian  garlic   Allium  ascalonicum موسیر    473
خنک کننده-بزاق آور-سل-بیماری قلب-اختلالات مجاری تناسلی و ادرار- آرام بخش-تب بر-التهاب پستان-ناراحتی ریوی- سرفه  ساقه زیرزمیتی  Sclomons  seal  Liliaceae Polygonatum

 officinal all

مهر سلیمان    474
بواسیر-عادت ماهیانه دردناک-مقوی-ضد تب-مدر  ساقه

زیرزمینی و ریشه 

Golden seal  Ranunculaceae Hydrastis  canadensisl مهر طلایی    475

 

بادشکن- ضد تهوع- کرم کش- اسهال و دل درد-رفع سر درد-فرح افزا- تقویت لثه ها-کبد و کلیه  گل برگ   Clover tree  Myrtaceae  Eugenia aromatic میخک قرنفل   476
تقویت کننده-ضددرد- ضد نفخ  میوه    Milk vetch   Legominosae Astragalus

  hamosus

ناخنک    477
چاق کننده-ضعف کبد- بواسیر-درد کمر- درد مثانه-تقویت هاضمه-اخراج کرم- بیماری پوستی  میوه   Coconut  Palmaceae  Cocos nucifera L. نارگیل    478
از برگ در گزش مار-از روغن در ناراحتی پوستی-رماتیسم- گلها قابض-تقویت معده- سرفه-بواسیر خونی و اسهال خونی  برگ و گل و روغن  Iron wood  tree  Guttiferae  Mesua ferrea نارمشک    479
ملین- افزایش نیروی جنسی- ضد قی-شستشوی ورم ها و کاهش درد-مقوی معده  میوه و برگ 

وپوست 

 Mandarin  Rutaceae  Citrus nobilis lour نارنگی    480
چاق کننده-کشدن کرم معده-مدر- درد سینه- سر

درد-تقویت نیروی جنسی-تسکین درد دندان 

 

میوه   Chickpea  Legominosae  Cicer arietinum L. نخود    481
تحلیل ورم- خنک کننده-تب شدید را از بین می برد-

بیماری قندی و نیز ازدیاد شیر-ضد سرطان و عفونت 

میوه    Grlln pea   Papilincnaceae

 

 Pisum sativum L. نخود فرنگی    482

 

ویتامین C– ضد اسکوربوت قابض- در اخلاط خونی و اسهال و انقباض غیر ارادی- دفع کرم-دم کرده در

شستشوی زخم و سوختگی 

برگ گل   Dog-briar  Rosaceae  Rosa canina نسترن    483
نیرو دهنده- مقوی معده-رفع درد شکم- اسهال- ناتوانی روده ها- تب و سرما خوردگی-ناراحتی اعصاب  برگ و سر

شاخه گلدار 

  Menth   Labiatae   Mentha spp نعنا    484
ضد نفخ ضد درد-هضم غذا-ضد سردی  برگ    Menth   Labiatae   Mentha spp نعنا    485
دم کرده سرشاخه های گلدارجهت نرمی سینه-بی

خوابی-مدر- دردهای عصبی-میگرن- روماتیسمی 

سرشاخه گلدار  Yollow sweet clover  Legominosae Melilotus  officinalis lam نفله(درق)    486
تقویت معده و کبد و طحال و اعصاب- نافع درد مفاصل و پشت و سرین- مانع تاثیر سم مار شاخدار وعقرب-دارای ویتامین C  میوه   Wild flax Scrophulariacea  e Linaria vulgaris  Mill نوروزی    487
مقوی معده-جوش و کورک-رفع خارش-ناراحتی کلیه و

کمر-ضد قی-التیام زخم-بواسیر- زکام- مدر-ملین 

ساقه وریشه   Sugar cane  Graminae Saccharum  officinarum L. نیشکر    488
غده پیاز ریشه برای معالجه آنفولانزا-برونشیت-سیاه سرفه-بیماری های پوستی  غده   

 Wild leek

 Liliaceae  Allium akaka cmel والک    489
تقویت معده و نیروی جنسی- تریاقی در مقابل مسمومیت-هیستری-تب-ضد تشنج و نیز در توتون صمغ   Vanilla  Orchideceae Vanilla planifolia  andr وانیل    490

 

سیگار- شیرینی سازی و عطر سازی 
ناراحتی های معده-برطرف کننده انگل های گوارشی  صمغ  Olibian – gum

ammoniacu   m

  Umbelliferae Dorema

  ammoniacum

وشاء    491
تب بر-رفع تشنگی-زکام اطفال-از له شدن برگ آن در معالجه اسهال خونی  برگ  Water  milfoil  Haloragaceae Myriophyllum  verticillatum هزار برگ آبی    492
قابض- آنژین ساده- ورم لثه-تهیه سبد بافی-تقویت اعصاب  برگ و میوه و پوست     Caprifoliaceae Viburnum lantana  L. هفت کول    493
بادشکن- ناراحتی کبد و رحم-ملین-مدر-رفع زخم دهان-مضر روده ها که باید با کتیرا خورده شود- سردرد  میوه   Cardamom  Zingiberaceae Elettaria

 cardamomum

هل    494
مقوی معده-نیرو دهنده- بادشکن- معطر کننده اغذیه  میوه  Lesser

 cardamom

  Zingiberaceae Elettaria

 cardamomum

هل    495
ضد اسپاسم-سرفه-رماتیسم-بیماری های خونی-درد

شکم و کم خونی-رفع خارش مغز هسته گل 

 

برگ و پوست و ریشه   Peach tree  Rosaceae  Prunus pervica هلو    496
مدر و مقوی معده- یرقان-دیابت- رفع مسمومیت-زخم میوه و پوست Water  Cucurbitaceae Citrullus vulgaris هندوانه    497

 

گلو و دهان- درد رماتیسمی-کرم کش-التهاب مثانه   melon  scharad
مسهل قوی-در بیماری های کبدی و آب آوردن انساج-در احتقاق مغزی-در دامپزشکی-حشره کش  میوه   Colocynth  Cucurbitaceae Citrullus  colocynthis هندوانه ابوجهل    498
آرام بخش- ضد درد- ضد عفونی کننده-ترمیم کننده زخمها  گل  St.johnswor  t  Hyperiaceae Hypericumscabram –  peforatum هوفاریقون    499
ریشه برای سوختگی- تخم آن اسهال مزمن-مدر- آب هویج صبح نااشتها جهت کم خونی  ریشه   Carrot  Umbelliferae  Daucus carota L. هویج    500
التیام زخم ها- قی آور-ورم دهان و درد دندان- ضد

کرم-رفع سردرد-فلج- رفع چروک گوش و رماتیسم- ریشه خلط آور و مسهل 

گل و برگ گیاه  Catalonian  jasmine  Oleaceae Jasminum  grandiflorum یاس چمپا    501
اسانس آن در عطر سازی و روغن معطر و فرآورده های زیبائی  گل  Commo

whitejasmi  n

  Oleaceae Jasminum  officinale یاسمن سفید    502
ناراحتی قلبی-ملین-ضد سرطان  بذر   Oat  Gramineae  Avena sativa L. یولاف    503
دارای ویتامین هایی در تغذیه اطفال-دارای مواد آهکی در راشیتیسم و استخوان بندی و رفع اختلالات استخوانی و  ویتامین C وK کلیه گیاه   Lucern  Papilionaceae  Medicago setiva L. یونجه    504

 

فهرست منابع : 

  • امید بیگی،ر.1379. رهیافت تولید و فراوری گیاهان دارویی (جلد اول).انتشارات طراحان نشر.283ص.
  • امید بیگی، ر، 1379. توانمندی کشور در جهت تولید گیاهان دارویی و داروهای گیاهی، دفتر امور گیاهان دارویی و زمینی وزارت کشاورزی تهـران، شماره 36.
  • زرگری،ع.1368.گیاهان دارویی (6 جلد ).انتشارات دانشگاه تهران.

4-صمصام شریعت، ه. 1368. تجزیه و شناسایی مواد دارویی گیاهی.انتشارات مشعل تهران. 

5-امین، غ.1370. گیاهان دارویی و سنتی ایران. انتشارات معاونت پژوهشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی. 

6-کرمیمتی، ب . امیدواری ،م . جعفری م . 1384 . توسعه و مدیریت گیاهان دارویی از دیدگاه پزشـکان داروسـازان و    درمـانگران. مجموعـه مقـالات همایش ملی توسعه پایدار گیاهان دارویی.ص485486.  

7-مظفریان، و، 1370 . فرهنگ نام های ایرانی. انتشارات فرهنگ معاصر، تهران،

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *